
Տրանսպորտային ուղիների համար մրցավազք. ո՞վ կտիրի նոր Մետաքսի ճանապարհներին
Կենտրոնական Ասիան և Կովկասը մրցում են իրենց դիրքավորելու որպես կենսական տարանցիկ հանգույցներ, քանի որ համաշխարհային առևտրային ուղիները փոխվում են. գրել է Euronews-ը։
Ինչպես նշվել է, 2022 թվականի սկզբին Ուկրաինայում ի պատերազմի սկսվելուց ի վեր Եվրոպան փնտրում է Ռուսաստանը շրջանցող այլընտրանքային առևտրային ուղիներ։
Այս որոնումներն աննախադեպ ուշադրություն են դարձրել Կենտրոնական Ասիայի և Հարավային Կովկասի ռազմավարական դիրքին։
Այն երկրները, ինչպիսիք են Ադրբեջանը, Հայաստանը, Վրաստանը և Թուրքմենստանը, մեծ ներդրումներ են կատարում երկաթուղիների, մայրուղիների և նավահանգիստների մեջ՝ Արևելք-Արևմուտք առևտրային հոսքերը գրավելու համար։
Այնուամենայնիվ, մինչ նրանց որոշ նկրտումներ համընկնում են, մյուսները մրցում են՝ ստեղծելով համագործակցության, մրցակցության և աշխարհաքաղաքական լարվածության դինամիկ խառնուրդ։
Տրանսպորտային երթուղիների մրցավազքում Կասպից ծովում նավահանգիստներ ունեցողներն առավելություն ունեն։ Այդ առումով՝ Ադրբեջանն ունի վերջնական խաղաքարտը, քանի որ Բաքուն Կասպից ծովի արևմտյան ափին գտնվող միակ նավահանգիստն է։
Միջին միջանցքը, Հյուսիս-Հարավ միջանցքը, TRACECA-ն, Կասպից-Սև ծով երթուղին և Լազուրի միջանցքը բոլորն էլ անցնում են Ադրբեջանով։
Վրաստանի հետ միասին Ադրբեջանը ուղիղ գիծ է կազմում Կենտրոնական Ասիայից դեպի Եվրոպա։
Վրաստանի առավելությունն այստեղ նրա երկու խոշոր սևծովյան նավահանգիստներն են՝ Փոթի և Բաթումի, և Թուրքիայի հետ ընդհանուր սահմանը։ Սակայն Իրանը, որը նույնպես սահմանակից է Թուրքիայի հետ, կարող է շեղել առևտրային հոսքի մի մասը։
Վրաստանի դիրքերը նույնպես կարող են թուլանալ, եթե Ադրբեջանն ու Հայաստանը գտնեն հաշտվելու ճանապարհ։ Այս ոլորտում առաջընթացը դանդաղ է, քանի որ խաղաղության համաձայնագիրը դեռևս չի ստորագրվել։
Ազգերը նաև չեն կարողանում համաձայնության գալ Ադրբեջանի և նրա Նախիջևանի միջև ճանապարհի վերաբերյալ, որը բաժանված է հայկական տարածքով։
Ադրբեջանի և նրա մտերիմ դաշնակից Թուրքիայի միջև գտնվող Հայաստանը մեծապես կախված է Վրաստանից Ռուսաստանի հետ առևտրի համար։