ՀԱՊԿ-ից Հայաստանի դուրս գալը հղի է մի շարք շատ լուրջ ռիսկերով ՝ հաշվի առնելով Վաշինգտոնում տեղի ունեցած «եղանակի փոփոխությունը»․ EADaily
Ակնհայտ է, որ ՀԱՊԿ–ի դեմ Հայաստանի իշխանությունների հրապարակային և բավականին կոշտ քննադատությունը նշանակում է, որ դրա անուղղակի հասցեատերը ռազմաքաղաքական բլոկի առաջատար ուժը` Ռուսաստանն է, գրել է EADaily–ին։ Ինչպես նշվել է, հայկական կողմը խոհեմաբար չի համարձակվում ուղղակիորեն «ձայն բարձրացնել» Մոսկվայի դեմ։ Բայց միևնույն ժամանակ նա իրեն չի զսպում Բելառուսի պարագայում, որի առաջնորդին մեղադրում են անդրկովկասյան իր դաշնակցին գրեթե «դավաճանության» մեջ։ ՀԱՊԿ–ին Հայաստանի անդամակցության դադարեցումը դեռ առանձնապես չի ազդել Ռուսաստանի հետ նրա ռազմական դաշինքի ընդհանուր հիմքի վրա, եթե հարցը դիտարկենք միջազգային իրավական տեսանկյունից։ Ռազմաքաղաքական ոլորտում վերոնշյալ և այլ պայմանագրերը մնում են ուժի մեջ։
Միևնույն ժամանակ, դե ֆակտո նրանք հայտնվել են բավականին նուրբ իրավիճակում՝ հաշվի առնելով Երևանի մտադրությունը՝ հեռանալ Մոսկվայից և բռնել իր անվտանգության ապահովման ոլորտում «այլընտրանքային» գործընկերներ փնտրելու ճանապարհը։ Փաշինյանի հայտարարած «դիվերսիֆիկացիան» ենթադրում է հիմնական հարցերից մեկը․ ո՞ր ուժն է ընդունակ փոխարինելու Ռուսաստանին նրա՝ Հայաստանից դուրս գալու դեպքում։ ՀԱՊԿ–ից դուրս գալուն, ամենայն հավանականությամբ, կհաջորդի այն, որ Երևանը կբարձրացնի հանրապետությունում ռուսական ռազմական ներկայությունը շարունակելու նպատակահարմարության հարցը։ Իսկ, թե ո՞վ կլրացնի Հայաստանում անվտանգության վակուումը, եթե փակվի Գյումրիի 102-րդ բազան, հանրապետության արևմտամետ մեկնաբաններն ամենից հաճախ երկիմաստ պատասխան են տալիս՝ ԱՄՆ–ն կամ Ֆրանսիան։
Նրանք, ովքեր ավելի ադեկվատ են գնահատում իրավիճակը տարածաշրջանում, ինչպես նաև երկու մատնանշված համաշխարհային տերությունների հնարավորություններն ու ցանկությունը՝ ստանձնելու Հայաստանի առնչությամբ անվտանգության որոշակի երաշխիքներ, նշում են, որ Թուրքիան է լինելու նման վակուումի իրական լցնողը։ Այսպես թե այնպես, նման տեսությունները ներկայացվում են «ՆԱՏՕ–ում Հայաստանի լուսավոր ապագայի» մասին ոչ պակաս հիպոթետիկ քննարկումների շրջանակներում։ ՀԱՊԿ–ից Հայաստանի դուրս գալը հղի է մի շարք շատ լուրջ ռիսկերով, հատկապես՝ հաշվի առնելով Վաշինգտոնում տեղի ունեցած «եղանակի փոփոխությունը»։ Երևանի արտաքին քաղաքական «պահապանները»՝ ի դեմս դեմոկրատների՝ Ջո Բայդենի գլխավորությամբ, իրենց վերջին օրերն են ապչում Սպիտակ տանը։ Դոնալդ Թրամփի հաջորդ վարչակազմից, հայ փորձագետների միաձայն կարծիքով, ակնհայտորեն հնարավոր չէ ակնկալել նույն առաջնահերթ ուշադրությունը Հարավային Կովկասի նկատմամբ։ Բացի այդ՝ Թրամփը վճռական է տարածաշրջանում Հայաստանի բնական դաշնակիցներից մեկի՝ Իրանի հետ գործ ունենալ շատ ավելի կոշտ ձևով, քան իր առաջին նախագահական ժամկետում։ Հայաստանի համար ակնհայտ ռիսկերից մեկը հարցի տնտեսական բաղադրիչն է։ Թեև ՀԱՊԿ–ի և ԵԱՏՄ–ի իրավասությունները չեն համընկնում, սակայն ֆորմալ առումով, առաջին կազմակերպությանն անդամակցությունը դարձել է հետխորհրդային տարածքում ռազմական դաշնակիցների համար եվրասիական ինտեգրացիոն ասոցիացիային միանալու որոշակի «ցատկահարթակ»։