ՀՀ-ի հետ զորավարժություներով Իրանը վերահաստատում է տարածաշրջանում սահմանների վերանայման անընդունելության մասին իր դիրքորոշումը․ EADaily

Հայաստանն ու Իրանն առաջին անգամ անցկացնում են հատուկ նշանակության ուժերի համատեղ զորավարժություններ։ Դրանցում ներգրավված են երկու կողմից սահմանափակ թվով զինվորականներ։ Ուսումնական զորավարժությունների գոտին տեղայնացված է սահմանամերձ շրջանում, և մասնակիցներից յուրաքանչյուրը գործում է իր տարածքում։

Երևանի և Թեհրանի համատեղ քայլի աշխարհաքաղաքական ենթատեքստն ակնհայտ է, գրել է EADaily-ին։ Խոսելով հայ-իրանական սահմանի «զգայունության» մասին, որի ընդհանուր երկարությունն ընդամենը 35 կիլոմետր է, իրանական կողմը հաստատում է իր դիրքորոշման անփոփոխությունը։ Ըստ այդմ՝ Իրանի համար կտրականապես անընդունելի են տարածաշրջանում սահմանների վերանայման ցանկացած ծրագիր և դրա հետ կապված ագրեսիվ գործողությունները ցանկացած կողմից (առաջին հերթին՝ նկատի ունի Ադրբեջանին):

Ինչպես նշվել է, համատեղ զորավարժությունները պետք է դիտարկել որպես կոնկրետ ազդանշան Թեհրանի կողմից, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» բռնի կառուցման անթույլատրելիության մասին։

Ըստ հոդվածի՝ Հայաստանի համար Իրանի հետ համատեղ զորավարժությունները «եկան ճիշտ ժամանակին»։ Հայ-ադրբեջանական սահմանին վերջին մեկ ամսվա ընթացքում՝ Երևանի և Բաքվի միջև խաղաղության պայմանագրի մշակման և դրա տեքստի վերջնական համաձայնագրի ավարտից հետո, հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերն ավելի հաճախակի են դարձել։ Սահմանին կրակոցների մասին հաղորդումները գալիս են գրեթե ամենօրյա պարբերականությամբ։ Հայաստանի պաշտպանության նախարարությունը մշտապես ապատեղեկատվություն է որակում Բաքվից ադրբեջանական դիրքերի գնդակոծման մասին հաղորդագրությունները։ Ամեն դեպքում՝ հետպատերազմյան տարածաշրջանում լարվածության որոշակի աճ է նկատվում։

Երևանում մեկնաբանները գնդակոծության մասին Ադրբեջանի հաղորդումները կապում են խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը հետաձգելու և արտաքին դերակատարներին Հայաստանի՝ խաղաղություն կնքելու ենթադրյալ «իրական չկամությունը» ցույց տալու Բաքվի փորձի հետ:

Ադրբեջանի վարքագծի այս օրինաչափությունը էապես մտահոգում է նաև Իրանին։ Այնտեղի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունն իրավիճակը տեսնում է ավելի լայն համատեքստում. Իսրայելն ու Ադրբեջանը կարող են համատեղ պլանավորել ապակայունացում Իսլամական Հանրապետության հյուսիսային սահմաններում։ Ամերիկա-իսրայելական տանդեմի կողմից իրանական միջուկային օբյեկտներին հարվածելու յուրաքանչյուր ակնկալիք մեծացնում է Թեհրանի համար ռիսկերը՝ Բաքվի և Թել Ավիվի միջև տարածաշրջանում ռազմաքաղաքական սերտ համակարգման պատճառով: Նախագահ Իլհամ Ալիևը վաղուց հայտնի է որպես Իսրայելի «լավագույն բարեկամ» Հարավային Կովկասում և վերջերս սկսել է ավելի շողոքորթորեն խոսել նախագահ Դոնալդ Թրամփի մասին և նախկինում մեկ անգամ չէ, որ նկատվել է հակաիրանական հայտարարություններ անելով։

Հայաստանի հետ համատեղ զորավարժություններով իրանցիները ցույց են տալիս, որ իրենց զինանոցում ունեն, թեև սահմանափակ, բայց դեռ բավական արդյունավետ լծակներ, իրավիճակի վրա կանխարգելիչ ազդեցություն ունենալու համար։

Սակայն, ինչպես ընդգծվել է հոդվածում, ընդհանուր աշխարհաքաղաքական ֆոնը չի նպաստում Թրամփի օրոք Միացյալ Նահանգների կողմից որևէ երկրի և Իրանի միջև որևէ լուրջ գործընկերության բարենպաստ ընկալմանը: Հատկապես, երբ հարցը վերաբերում է, թեև մասշտաբով սահմանափակ, բայց այնուամենայնիվ համատեղ ռազմական գործողություններին «տեղում»։

Այսպես թե այնպես, Հայաստանի ղեկավարությունը, ըստ երևույթին, կշռադատելով բոլոր դրական և բացասական կողմերը, որոշել է անել մի բան, որը կարող է գրգռիչ դառնալ Սպիտակ տան ներկայիս վարչակազմի համար։ Հիշեցվել է, որ ԱՄՆ մաքսային և սահմանային հսկողության մասնագետները դեռ չեն ժամանել Հայաստան, ինչպես նախատեսված էր այս տարվա հունվարին ռազմավարական գործընկերության մասին երկկողմ խարտիայի ստորագրումից հետո։

Հիմա, հաշվի առնելով Հայաստանի և Իրանի միջև երկօրյա զորավարժություններն, ամերիկացի մասնագետների այցն «առաջիկա շաբաթներին» էլ ավելի խնդրահարույց է թվում և դրվել է երկրորդ պլանի վրա։ Եվ սրան զուգահեռ, Երևանի և Վաշինգտոնի միջև հազիվ հռչակված և իրականում քիչ աջակցություն ստացած ռազմավարական գործընկերության հեղինակությունը կարող է հիմնովին արատավորվել։