
Ադրբեջան-ՀՀ-Վրաստան եռակողմ ձևաչափը կարող է հարթակ լինել տարածաշրջանային որոշումների կայացման համար․ The Jamestown Foundation
Ապրիլի 17-ին Վրաստանը հյուրընկալել է Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարներին փակ եռակողմ գագաթնաժողովի համար՝ երկրների միջև փոխշահավետ համագործակցությունը և Հարավային Կովկասի աշխարհաքաղաքական կայունությունը ամրապնդելու համար։
Ինչպես նշվել է The Jamestown Foundation-ը, նոր ձևաչափը ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ Հարավային Կովկասի պետությունները փոխում են իրենց արտաքին քաղաքականությունը և փորձում են ինքնավարություն ձեռք բերել որպես տարածաշրջանային, եռակողմ որոշում կայացնողներ՝ միաժամանակ նվազեցնելով կախվածությունը արտաքին ուժերից, ինչպիսիք են Ռուսաստանը և Իրանը։
Ըստ հոդվածի՝ գլոբալ աշխարհաքաղաքական հանգամանքները թույլ են տալիս Հարավային Կովկասում եռակողմ շրջանակ ձևավորել՝ հիմնականում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի տեքստի շուրջ ձեռք բերված ն առաջընթացի շնորհիվ։ Փաստացի ստորագրումը կարող է տեղի չունենալ առաջիկա շաբաթներին կամ նույնիսկ ամիսներին, բայց այս ուղղությամբ առաջընթացը ցույց է տալիս, որ Բաքուն և Երևանը պատրաստ են բարիդրացիական հարաբերություններ կառուցել կամ առնվազն լուծել իրենց տասնամյակներ շարունակվող տարածքային վեճերը։
«Անհրաժեշտ է զգուշավոր լավատեսություն, քանի որ խաղաղության համաձայնագիրը, և, հետևաբար, երեք հարավկովկասյան պետությունների միջև եռակողմ համագործակցությունը, կարող է դեռևս ձախողվել», – նշվել է հոդվածում և ըդգծվել, որ Բաքվի և Երևանի միջև անվստահությունը դեռևս բարձր է, և միշտ կա սահմանի երկայնքով խոշոր ռազմական բախումների հավանականություն։ Ռուսաստանի պատերազմը Ուկրաինայի դեմ և խաղաղության բանակցություններում ցանկացած առաջընթաց, ինչպես նաև Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ այլ անորոշություններ, նույնպես կազդեն Հարավային Կովկասի անվտանգության իրավիճակի վրա՝ հաշվի առնելով տարածաշրջանի մոտիկությունը և տարբեր հարաբերությունները Ռուսաստանի, Ուկրաինայի և Իրանի հետ։
«Վրաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ ձևաչափը ներկայացնում է տարածաշրջանային համագործակցության խոստումնալից ուղղություն: Եթե այն պատշաճ կերպով իրականացվի, այն Հարավային Կովկասի երեք պետություններին թույլ կտա ավելի մեծ մանևրելու արտաքին հարաբերություններում և կբարձրացնի նրանց աշխարհաքաղաքական կշիռը տարածաշրջանային ուժերի նոր հավասարակշռության մեջ՝ համեմատած այնպիսի պետությունների հետ, ինչպիսիք են Իրանը և Ռուսաստանը: Եռակողմ ձևաչափը հնարավորություն ունի երեք պետություններին դիմակայելու արտաքին ճնշմանը և հնարավոր է՝ հետագայում նպաստելու Հարավային Կովկասում համագործակցությանը», – եզրակացրել է The Jamestown Foundation-ը։