Հռոմի առաջին ամերիկացի պապը. ո՞վ է Լեո XIV-ը
2025 թվականի մայիսի 8-ին Վատիկանում` Սիքստինյան մատուռի ծխնելույզից բարձրացած սպիտակ ծուխը ազդարարեց, որ Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու նոր պապն ընտրվել է։ Նոր պապը ամերիկացի կարդինալ Ռոբերտ Ֆրենսիս Պրևոստը, ընդունեց Լեո XIV անունը՝ դառնալով եկեղեցու 267-րդ առաջնորդը և պատմության մեջ առաջին ամերիկացի պապը։
Ո՞վ է Լեո XIV-ը
Ռոբերտ Ֆրենսիս Պրևոստը ծնվել է 1955 թվականի սեպտեմբերի 14-ին Չիկագոյում։ Նա միացել է Սուրբ Ավգուստինոսի միաբանությանը 1977 թվականին և ձեռնադրվել է քահանա 1982 թվականին։ Ունի մաթեմատիկայի բակալավրի աստիճան Վիլանովայի համալսարանից, աստվածաբանության մագիստրոսի աստիճան Չիկագոյի Կաթոլիկ աստվածաբանական միությունից և կանոնական իրավունքի դոկտորի աստիճան Սուրբ Թովմաս Աքվինացու Պապական համալսարանից։
Ծառայությունը Պերուում և Վատիկանում
1985 թվականին Պրևոստը մեկնել է Պերու՝ որպես միսիոներ, որտեղ ծառայել է տարբեր պաշտոններում՝ ներառյալ համայնքի առաջնորդ, ուսուցիչ։
2014 թվականին Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոսը նրան նշանակել է Չիկլայոյի (Պերու) թեմի առաքելական ադմինիստրատոր, իսկ 2015 թվականին՝ թեմի արքեպիսկոպոս։ 2023 թվականին նա նշանակվել է Կաթոլիկ եկեղեցու ամենաազդեցիկ պաշտոններից մեկում՝ Եպիսկոպոսների դիկաստերիայի պրեֆեկտ։
Պապական ընտրությունը
Պրևոստի ընտրությունը պապական պաշտոնում նշանավոր է մի քանի առումներով։ Նա առաջին ամերիկացին է, որն ընտրվել է Հռոմի պապ։ Չնայած ԱՄՆ-ի աշխարհաքաղաքական ազդեցությանը, որը նախկինում համարվել է խոչընդոտ պապական ընտրության համար, Պրևոստի երկարամյա ծառայությունը Պերուում և նրա երկքաղաքացիությունը (ամերիկյան և պերուական) հավասարակշռում են այս մտահոգությունները։
Լեո XIV-ի տեսլականը
Լեո XIV-ը հայտնի է որպես չափավոր և հովվական առաջնորդ՝ շեշտադրելով եկեղեցու գլոբալ բնույթը և ընդգծելով Լատինական Ամերիկայի կարևորությունը։ Նրա ընտրությունը կարող է շարունակել Ֆրանցիսկոս պապի բարեփոխումների ուղին՝ կենտրոնանալով սոցիալական արդարության, միջկրոնական երկխոսության և զարգացող աշխարհում եկեղեցու դերի վրա։
Նրա պապական կարգախոսը՝ In illo uno unum («Քրիստոսում՝ մեկում, մենք մեկ ենք»), արտահայտում է միասնության և համերաշխության կոչը։
Լեո XIV-ի ընտրությունը նշանավորում է նոր դարաշրջանի սկիզբ Կաթոլիկ եկեղեցու պատմության մեջ՝ ընդգծելով եկեղեցու գլոբալ բնույթը և ընդգծելով ամերիկյան մայրցամաքի աճող դերը։
