Ադրբեջանը փորձում է լռեցնել ՄԱԿ-ում քրիստոնեական խմբին՝ արցախահայերի իրավունքները պաշտպանելու համար
Ադրբեջանը պաշտոնական բողոք է ներկայացրել ՄԱԿ-ի ՀԿ-ների կոմիտե՝ Քրիստոնեական համերաշխության միջազգային կազմակերպության (CSI) դեմ, որը Շվեյցարիայում գործող խորհրդատվական կարգավիճակ ունեցող մարդու իրավունքների խումբ է և պաշտպանում է Արցախից տեղահանված հայ քրիստոնյաներին․ գրել է The Christian Post-ը։
Ադրբեջանի բողոքը հետևում է CSI-ի կողմից ՄԱԿ-ի՝ Մարդու իրավունքների խորհրդում բազմիցս կատարված միջամտություններին, որտեղ խումբը մտահոգություններ է հայտնել Արցախի հայերի նկատմամբ վերաբերմունքի, մասնավորապես՝ 2023 թվականի ռազմական գործողության վերաբերյալ, ինչը ստիպել է մոտ 120,000 էթնիկ հայերի փախչել։ Կազմակերպությունը մտահոգություն է հայտնել նաև մարդու իրավունքների հետ կապված խախտումների վերաբերյալ, որոնք ենթադրաբար շարունակվում են։
CSI-ն նաև կոչ է արել հայերին անվտանգ վերադարձնել Լեռնային Ղարաբաղ և մտահոգություն է հայտնել Բաքվում գտնվող նրանց վիճակի վերաբերյալ, որոնց նկարագրում է որպես հայ պատանդներ։ Ըստ CSI կայքում հրապարակված տեղեկատվության՝ 23 կալանավորվածները, այդ թվում՝ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, դատվում են փակ դռների հետևում՝ առանց անկողմնակալ իրավաբանի հասանելիության կամ իրենց դեմ ապացույցները վերանայելու հնարավորության։
Միջազգային դատարանի՝ 2023 թվականի նոյեմբերին հրապարակված ժամանակավոր որոշման մեջ նշվել էր. «Ադրբեջանը պետք է ձեռնպահ մնա Լեռնային Ղարաբաղից մնացած էթնիկ հայերի տեղահանմանն ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն ուղղված կամ դրանց հետևանքներ ունեցող որևէ գործողություն ձեռնարկելուց, կամ վերջին ռազմական հարձակման ընթացքում տեղահանված անձանց, այդ թվում՝ Հայաստան կամ երրորդ պետություններ փախածների իրենց տներ անվտանգ և արագ վերադարձը կանխելուց՝ միաժամանակ թույլ տալով Լեռնային Ղարաբաղը լքել ցանկացողներին դա անել առանց որևէ խոչընդոտի»։
2024 թվականի մայիսի 10-ին Ադրբեջանի վերաբերյալ հրապարակված իր զեկույցում ՄԱԿ-ի Կտտանքների դեմ կոմիտեն նշել է, որ «մտահոգված է զինված հակամարտության և հակաահաբեկչական գործողությունների ընթացքում ազգային և էթնիկ հայերի նկատմամբ ենթադրյալ սպանություններով, կտտանքներով և վատ վերաբերմունքով, ինչպես նաև այդ մեղադրանքների վերաբերյալ հետաքննությունների և դատական հետապնդումների ենթադրյալ բացակայությամբ»։
Կոմիտեն «նաև մտահոգություն է հայտնել ահաբեկչության և դրանց հետ կապված հանցագործությունների համար հայկական էթնիկ կամ ազգային ծագում ունեցող 23 անձանց շարունակական կալանքի վերաբերյալ»։
Զեկույցում նաև նշվում է. «Հանձնաժողովը մտահոգված էր այն պնդումներով, որ մարդու իրավունքների պաշտպաններն ու լրագրողները շարունակում են բախվել ֆիզիկական և դատական հետապնդումների, իսկ որոշ դեպքերում՝ ենթարկվում են խոշտանգումների և վատ վերաբերմունքի Ադրբեջանում: Այն մտահոգված էր երկրում քաղաքացիական տարածքի կրճատմամբ՝ հիշեցնելով, որ ազատ և կենսունակ քաղաքացիական հասարակությունը խոշտանգումների և վատ վերաբերմունքի կանխարգելման բանալին է»:
Մարտի 3-ին ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատար Վոլկեր Տյուրկը կոչ է արել անհապաղ ազատ արձակել Ադրբեջանում «կամայականորեն» ձերբակալված բոլոր անձանց, այդ թվում՝ էթնիկ հայերին:
The Christian Post-ն ընդգծել է նաև, որ շատ հայերի համար կորուստը խորապես զգացվում է. Լեռնային Ղարաբաղը մնում է իրենց նախնիների հայրենիքի մի մասը՝ դարավոր եկեղեցիներով և հուշարձաններով, որոնք կենտրոնական դեր են խաղում հայկական ինքնության և պատմության մեջ:
