Ճանաչումը չի նշանակում պետության ստեղծում, ինչպես որ ճանաչման բացակայությունը չի խանգարում պետության գոյությանը․ միջազգային մամուլը՝ Պաղեստինի ճանաչման մասին
Կանադան, Միացյալ Թագավորությունը, Ավստրալիան, Ֆրանսիան ճանաչել են Պաղեստինի պետականությունը՝ խորհրդանշական պատասխան Իսրայելի կողմից Գազայի դեմ շարունակվող պատերազմին և օկուպացված Արևմտյան ափում տարածքային ընդլայնմանը․ գրում է Al Jazeera-ն։
Ըստ աղբյուրի՝ առաջիկա օրերին սպասվում է, որ ավելի շատ պետություններ կճանաչեն Պաղեստինը։ Վերջին օրերին Իսրայելը կրկնապատկել է իր գործողությունները Գազայում։
Հայտարարությունից կարճ ժամանակ առաջ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի խոսնակ Շոշ Բեդրոսիանը հայտարարել էր, որ վարչապետը գործողությունն անվանել է «աբսուրդ և պարզապես ահաբեկչության համար պարգև»։
Սեպտեմբերի 15-ին Արևելյան Երուսաղեմում կայացած միջոցառման ժամանակ Նեթանյահուն խոստացել էր իր կողմնակիցներին, որ «պաղեստինյան պետություն չի լինի»։ Մինչդեռ երեք պետությունների՝ Կանադայի, Մեծ Բրիտանիայի և Ավստրալիայի կողմից այս գործողությունը գրավել է աշխարհի ուշադրությունը։ Վերլուծաբանները Al Jazeera-ի հետ զրույցում նշել են, որ դա փոքր, խորհրդանշական քայլ է հարյուր հազարավոր պաղեստինցիների շարունակվող նվաստացման, սպանության և տեղահանման գործում, չնայած այն որոշակի կշիռ ունի։
Իսրայելը 2023 թվականի հոկտեմբերից ի վեր Գազայի դեմ պատերազմում սպանել է առնվազն 65,283 մարդու և վիրավորել 166,575-ի. թվեր, որոնք շատ փորձագետների կարծիքով՝ շատ ավելի բարձր են։ 2023 թվականի հոկտեմբերի 7-ին ՀԱՄԱՍ-ի՝ Իսրայելի վրա հարձակումների ժամանակ զոհվել է 1,139 մարդ, իսկ ևս 200-ը գերի են վերցվել։
Իսրայելի կառավարությունը սպառնում է ամբողջությամբ անեքսիայի ենթարկել ամբողջ տարածքը: Վերլուծաբանները նշել են, որ Իսրայելի պատերազմը և՛ իսրայելցի, և՛ միջազգային փորձագետներն ու մարդու իրավունքների խմբերն անվանում են ցեղասպանություն։
Ըստ լրատվամիջոցի հետ զրուցած փորձագետների՝ այնուամենայնիվ, ճանաչումը նշանակում է, որ այդ երկրներն այժմ կարող են պայմանագրեր կնքել Պաղեստինի կառավարության հետ և նշանակել դեսպաններ։
Մեծ Բրիտանիան արդեն հայտարարել է, որ Հուսամ Զոմլոտը կլինի Պաղեստինի դեսպանը Մեծ Բրիտանիայում։
Զոմլոտը հայտարարության մեջ նշել է, որ «երկար սպասված ճանաչումը նշանակում է Մեծ Բրիտանիայի կողմից պաղեստինցի ժողովրդի ինքնորոշման, ազատության և անկախության անքակտելի իրավունքի ժխտման վերջը մեր հայրենիքում»։
«Դա նշանակում է անդառնալի քայլ դեպի արդարություն, խաղաղություն և պատմական սխալների ուղղում, այդ թվում՝ Մեծ Բրիտանիայի գաղութային ժառանգությունը, Բալֆուրի հռչակագիրը և նրա դերը պաղեստինցի ժողովրդի ունեզրկման գործում», – նշել է նա։
Աշխարհի մեծ մասն արդեն ճանաչում է Պաղեստինը որպես պետությունը։ Այժմ միայն Միացյալ Նահանգները, մի քանի եվրոպական և բալթյան երկրներ, Հարավային Կորեան, Ճապոնիան և մի քանի այլ պետություններ չեն ճանաչում Պաղեստինը։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ այն դեպքում, երբ աշխարհի մեծ մասը կողմ է Պաղեստինի պետականությանը, երկիրը դեռևս ՄԱԿ-ի լիիրավ անդամ չէ։
Պաղեստինը ներկայում «անդամ չհանդիսացող դիտորդ պետություն» է։ Լիիրավ անդամ դառնալու համար անհրաժեշտ կլինի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի առաջարկությունը, որին կհաջորդի ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի քվեարկությունը։ Այդուամենայնիվ, ՄԱԿ-ի անդամ դառնալը Պաղեստինի համար, մեղմ ասած, քիչ հավանական է՝ հաշվի առնելով ԱՄՆ-ի վետոյի իրավունքը։
Միջազգային ճնշումն Իսրայելի վրա ուժեղացել է՝ Գազայի դեմ պատերազմը դադարեցնելու համար։ Բոյկոտի արշավները թափ են հավաքում, ինչը կարող է հանգեցնել Իսրայելի հեռացմանը «Եվրատեսիլ»-ից և միջազգային մարզական մրցումներին մասնակցությունից։
Բացի այդ՝ Եվրամիությունը վերջերս քննարկել է որոշ իսրայելական ապրանքների համար մաքսատուրքերի բարձրացման և որոշ իսրայելցի առաջնորդների նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառման հարցը։
Վերլուծաբանների կարծիքով՝ որոշ արևմտյան պետություններ, չնայած ամիսներ շարունակ Պաղեստինի ճանաչման մասին քննարկումներին, այս քայլը կատարում են որպես պատիժ Իսրայելի կողմից Գազայի և օկուպացված Արևմտյան ափի նկատմամբ ագրեսիայի համար: Սա ամրապնդվում է որոշ պետությունների կողմից պետականության նկատմամբ արտահայտված պայմանական աջակցությամբ։
Նրանց խոսքով՝ այս առաջնորդներն արձագանքում են իրենց երկրներում բազմաթիվ ներքին ճնշումներին, այդ թվում՝ իսրայելամետ խմբերի ճնշմանը, որոնք կապված են իշխող կուսակցությունների հետ, միաժամանակ, երբ ընտրողների աճող խումբը կոչ է անում պետական գործողություններ և պատժամիջոցներ կիրառել ցեղասպանությունը դադարեցնելու համար։
Օրինակ՝ հուլիսին Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Քեյր Սթարմերը հայտարարել է, որ կճանաչի Պաղեստինը, եթե Իսրայելը «էական քայլեր» չձեռնարկի Գազայի դեմ իր պատերազմը դադարեցնելու համար։ Կիրակի օրը Սթարմերը կրկին հայտարարեց, որ ճանաչումը գալիս է որպես պատասխան Իսրայելի և Պաղեստինի այսօրվա քաղաքական իրողություններին։
Ավստրալիան նույնպես պայման է դրել․ «Հետագա քայլերը, այդ թվում՝ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատումը և դեսպանատների բացումը, կքննարկվեն, եթե Պաղեստինի ինքնավարությունը հետագա առաջընթաց կգրանցի բարեփոխումների վերաբերյալ պարտավորությունների կատարման գործում»։
BBC -ի փոխանցմամբ՝ Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի ճանաչման շնորհիվ Պաղեստինը շուտով կվայելի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի հինգ մշտական անդամներից չորսի աջակցությունը։ Չինաստանը և Ռուսաստանը ճանաչել են Պաղեստինը դեռևս 1988 թվականին։
Այսպիսով՝ ԱՄՆ-ն, որը մինչ այժմ Իսրայելի ամենաուժեղ դաշնակիցն է, կմնա միայնակ։ Վաշինգտոնը ճանաչել է Պաղեստինյան ինքնավարությունը, որը գլխավորում է Մահմուդ Աբբասը՝ դրա ձևավորումից ի վեր՝ 1990-ականների կեսերին։ Այդ ժամանակվանից ի վեր մի քանի նախագահներ արտահայտել են իրենց աջակցությունը Պաղեստինյան պետության ստեղծմանը։ Սակայն Դոնալդ Թրամփը նրանցից մեկը չէ։ Նրա երկու վարչակազմերի օրոք ԱՄՆ քաղաքականությունը մեծապես թեքվել է Իսրայելի օգտին։
Թրամփի վարչակազմը երբեք չի թաքցրել իր դեմ լինելը ճանաչմանը, և ԱՄՆ նախագահն ինքը հինգշաբթի համատեղ մամուլի ասուլիսում խոստովանել է, որ «այդ հարցում անհամաձայնություն ունի Բրիտանիայի վարչապետի հետ»։
Վերջերս ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հայտարարել է , որ ՀԱՄԱՍ-ն «ավելի համարձակ կդառնա» Պաղեստինը ճանաչելու միջազգային ջանքերից։
Ռուբիոն նաև ասում է, որ ԱՄՆ-ն զգուշացրել է ճանաչման կողմնակիցներին, որ դա, հավանաբար, կստիպի Իսրայելին անեքսիայի ենթարկել Արևմտյան ափը։
Times of Israel-ն, իր հերթին, գրում է, որ վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի կառավարությունը լիովին մերժում է Պաղեստինյան պետության գաղափարը։ Լրատվամիջոցը գրում է, որ ճանաչումը չի նշանակում, որ պետություն է ստեղծվել, ինչպես որ ճանաչման բացակայությունը չի խանգարում պետության գոյությանը։
