ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում Թրամփի ունեցած ելույթը լի էր անճշտություններով և չափազանցություններով․ DW Factcheck

ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում իր ելույթում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կրկնել է մի քանի կեղծ պնդում՝ պատերազմները դադարեցնելու մասին։ Նա թիրախավորել է վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները, կլիմայի գիտությունը և նույնիսկ ՄԱԿ-ի վերակառուցման օրինագիծը․ գրում է Deutsche Welle-ն։

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում ունեցած ելույթը լի էր անճշտություններով և չափազանցություններով․ DW Factcheck-ը ուսումնասիրել է նրա մի քանի հիմնական դիտողություններ։

Արդյո՞ք Թրամփն իսկապես 500 միլիոն դոլար է առաջարկել ՄԱԿ-ի գլխավոր գրասենյակը վերակառուցելու համար

Պնդում․ «Ես ՄԱԿ-ի գլխավոր գրասենյակի վերակառուցման համար 500 միլիոն դոլարի (426 միլիոն եվրո) հայտ եմ ներկայացրել։ Դրա փոխարեն նրանք ծախսել են 2-4 միլիարդ դոլար՝ մեծածավալ գերազանցումներով»։

DW փաստերի ստուգում. մոլորեցնող է։

Թրամփը վաղուց է պնդում, որ կարող էր վերանորոգել ՄԱԿ-ի գլխավոր գրասենյակն իրական արժեքի մի փոքր մասով։ 2001 թվականին նա մամուլին ներկայացրել է 500 միլիոն դոլարի գնահատական, իսկ 2005 թվականին Կոնգրեսում հայտարարել, որ կարող է աշխատանքն ավարտել մինչև 700 միլիոն դոլարով։

Սակայն, DW-ն ՄԱԿ-ի գլոբալ շուկայում (UNGM) կամ պաշտոնական գնումների արխիվներում չի գտել որևէ գրառում, որը ցույց կտա, որ Trump Organization-ը երբևէ պաշտոնական հայտ է ներկայացրել նախագծի համար: Դրա փոխարեն, ՄԱԿ-ը 2007 թվականին, որպես շինարարության կառավարիչ, ընտրել է շվեդական Skanska ընկերությունը՝ բազմաթիվ ենթակապալառուներ վերահսկելու համար:

Ճիշտ է, որ «Կապիտալի գլխավոր պլանը»՝ ՄԱԿ-ի Նյու Յորքի գլխավոր գրասենյակի վերանորոգման նախագիծը, բախվել է ուշացումների և գերածախսերի, իսկ վերջնական ծախսերը գերազանցել են 2 միլիարդ դոլարը։ Սակայն Թրամփի «2-4 միլիարդ դոլարի» մասին պնդումը ուռճացնում է թիվը. ՄԱԿ-ի և ԱՄՆ կառավարության հեղինակավոր աղբյուրները վերջնական արժեքը գնահատում են 2.15-2.31 միլիարդ դոլարի սահմաններում, այլ ոչ թե 4 միլիարդ դոլարի։

Արդյո՞ք Թրամփը իր նախագահության ընթացքում ավարտել է յոթ պատերազմ

Պնդում․ «Ես ավարտեցի յոթ պատերազմ… Կամբոջան և Թաիլանդը, Կոսովոն և Սերբիան, Կոնգոն և Ռուանդան… Պակիստանը և Հնդկաստանը, Իսրայելը և Իրանը, Եգիպտոսը և Եթովպիան, Հայաստանը և Ադրբեջանը»։

DW-ի փաստերի ստուգում․ սխալ է Թրամփը պնդում էր, որ վերջ է դրել Ասիայի, Աֆրիկայի և Մերձավոր Արևելքի յոթ հակամարտությունների։ Իրականում, նրա թվարկած վեճերից շատերը մնում են չլուծված կամ դեռևս անկայուն, իսկ մյուսներում նրա դերը վիճելի է։

Եգիպտոսն ու Եթովպիան երբեք պատերազմի մեջ չեն եղել Թրամփի նախագահության օրոք։ Նրանց վեճը կենտրոնացած է Եթովպիայի 4 միլիարդ դոլար արժողությամբ «Գրանդ Վերածննդի» ամբարտակի վրա, որը, ըստ Կահիրեի և Խարթումի մտավախությունների, կնվազեցնի Նեղոսի ջրի իրենց բաժինը։ Բանակցությունները ձախողվել են 2025 թվականի հունիսին։ Թրամփը հրապարակավ Եգիպտոսի կողմն անցավ՝ արժանանալով նախագահ Աբդել Ֆաթթահ էլ-Սիսիի գովասանքին և Եթովպիայի պաշտոնյաների քննադատությանը, որոնց խոսքով՝ նրա մեկնաբանությունները խաթարում են իրենց իրավունքները։ Միևնույն ժամանակ՝ տարածաշրջանային խաղադրույքները բարձրացել են, քանի որ, ըստ լուրերի, Եգիպտոսը, Եթովպիայի հետ ունեցած լարվածության ֆոնին, զինել է Սոմալիին։

Սերբիան և Կոսովոն ակտիվ հակամարտության մեջ չէին։ Թրամփի 2020 թվականի համաձայնագիրը կենտրոնացած էր տնտեսական հարաբերությունների, այլ ոչ թե խաղաղության վրա։ Լարվածությունը պահպանվում է, և պարբերաբար բախումներ են լինում, իսկ ՆԱՏՕ-ի խաղաղապահները դեռևս տեղակայված են տարածաշրջանում։

Սերբիան և Կոսովոն երբեք չեն ստորագրել վերջնական խաղաղության պայմանագիր։
Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում բռնությունը շարունակվում է՝ չնայած Թրամփի վարչակազմի օրոք 2024 թվականին կնքված համաձայնագրին։

Մասնագետները զգուշացնում են, որ Իսրայելի և Իրանի միջև լարվածությունը մնում է չլուծված և կարող է կրկին բռնկվել : Իսրայելի և Իրանի ռազմական և անվտանգության պաշտոնյաները հրապարակավ նախազգուշացրել են հակամարտության վերսկսման մասին:

ԱՄՆ նախագահի «յոթ պատերազմների» ավարտի մասին համընդհանուր պնդումը զգալիորեն չափազանցնում է նրա ցուցանիշները։

Արդյո՞ք Գերմանիան հրաժարվեց կանաչ էներգիայից՝ հանուն միջուկային և բրածո վառելիքների

Հայտարարություն. «Գերմանիան վերադարձավ բրածո վառելիքին և միջուկային էներգիային, և լավ է գործում կանաչ օրակարգից հրաժարվելուց հետո»։

DW փաստերի ստուգում. Մոլորեցնող է։

Գերմանիան ընդմիշտ փակել է իր վերջին երեք միջուկային ռեակտորները 2023 թվականի ապրիլին ՝ ավարտելով տասնամյակներ տևած փուլային դադարեցումը։ Մինչդեռ ածխային էլեկտրակայանները կարճ ժամանակով վերագործարկվեցին Եվրոպայի՝ 2022 թվականի էներգետիկ ճգնաժամի ժամանակ. ածխի օգտագործումը դրանից հետո նվազել է։ 2024 թվականին վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները Գերմանիայի էլեկտրաէներգիայի ռեկորդային 63%-ն են կազմում՝ ամրապնդելով մաքուր էներգիայի առաջատարի կարգավիճակը։

Գերմանիան բացել է հեղուկացված բնական գազի տերմինալներ՝ ռուսական գազից կախվածությունը նվազեցնելու համար, սակայն միջուկային էներգիային «վերադարձ» դեռևս չի եղել։

Արդյո՞ք վերականգնվող էներգիան անարդյունավետ է և գերարժևորված։

Հայտարարություն․ «Վերականգնվող էներգիան կատակ է։ Քամու տուրբինները չեն աշխատում, չափազանց թանկ են և կառուցվում են Չինաստանում, որը գրեթե չի օգտագործում դրանք»։

DW փաստերի ստուգում. սխալ է։

Վերականգնվող էներգիան այժմ ամենաէժան նոր էներգիայի աղբյուրներից մեկն է։ Lazard-ի ՝ համաշխարհային ֆինանսական խորհրդատվական և ակտիվների կառավարման ընկերության 2024 թվականի զեկույցը պարզել է, որ չսուբսիդավորված քամու և արևային էներգիան հաճախ ավելի էժան են, քան նոր բրածո վառելիքի էլեկտրակայանները, ինչը հակասում է Թրամփի այն պնդմանը, որ վերականգնվող էներգիան չափազանց թանկ է։

Մինչդեռ Չինաստանը ոչ միայն տուրբինների առաջատար արտադրողն է, այլև՝ քամու էներգիայի աշխարհի առաջատար սպառողը։ Համաշխարհային քամու էներգիայի ասոցիացիայի (WWEA) տվյալներով՝ Չինաստանը 2024 թվականին արտադրել է ավելի քան 500 գիգավատ քամու էներգիա, որը համաշխարհային հզորության գրեթե կեսն է։ Հետևաբար, այն պնդումը, որ Չինաստանը «հազիվ է օգտագործում» քամու էներգիան, ակնհայտորեն կեղծ է։