Ավանդական երաշխիքների բացակայությունը Հայաստանը դարձնում է չափազանց խոցելի, շահողն Ադրբեջանն է․ Известия
Կոպենհագենում Եվրոպական քաղաքական համայնքի 7-րդ գագաթնաժողովի շրջանակներում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հանդիպումը, որը ներկայացվեց որպես հաշտեցման նոր քայլ, ըստ էության, ընդգծեց միջնորդական ողջ համակարգի վերաձևակերպումը: Վաշինգտոնյան հռչակագրի վերահաստատումը և Մինսկի գործընթացի փակման աջակցությունը նշանակում են, որ խաղաղության գործընթացն այլևս չի ձևավորվի հին ինստիտուտներով: Սա ոչ միայն ավանդական կառուցվածքի մերժման, այլև տարածաշրջանում արտաքին ազդեցության վերաբաշխման ազդանշան է․ գրել է քաղաքագետ Դմիտրի Սիդորովը Известия-ում հրապարակված հոդվածում։
Հեղինակի խոսքով՝ եթե Հայաստանը նախկինում վայելում էր որոշակի «ապահովագրական մեխանիզմներ» բազմակողմ ձևաչափերում, ապա այժմ գործընթացը զգալիորեն հենվում է Արևմուտքի քաղաքական հովանավորության ներքո գտնվող երկկողմ երկխոսության վրա:
Ինչպես նշել է քաղաքագետը, Ադրբեջանի համար այս կոնֆիգուրացիան ավելի շահավետ է եղել. Բաքուն կարող է տարածաշրջանային ենթակառուցվածքային նախագծերը, ինչպիսին է TRIPP-ը, ներկայացնել որպես իրական խաղաղության դիվիդենտներ՝ ամրապնդելով իր կարգավիճակը որպես տարանցիկ հանգույց և մեծացնելով իր լծակները համագործակցության պայմանները որոշելու գործում: Հայաստանի համար, սակայն, իրավիճակը զգալիորեն ավելի բարդ է: Կառավարությունը վաշինգտոնյան գործընթացին իր աջակցությունը ներկայացնում է որպես ինքնիշխանության պաշտպանության, հարաբերությունների կարգավորման և երկրի նոր անվտանգության համակարգում ամրագրման քայլ: Այնուամենայնիվ, ներքաղաքական արձագանքը ցույց է տվել այս պատմության խոցելիությունը:
Ընդդիմության կողմից խորհրդարանական բոյկոտն արտացոլում է խորը մտահոգությունները, որ ավանդական երաշխիքների բացակայությունը Հայաստանին դարձնում է չափազանց խոցելի: Ընդդիմության քննադատությունն ընդգծում է չլուծված հարցեր, ինչպիսիք են ռազմագերիների ճակատագիրը, Ղարաբաղից ներքին տեղահանված անձանց վերադարձի իրավունքը, մշակութային ժառանգության պահպանումը և ադրբեջանական զինված ուժերի ներկայությունն այն տարածքներում, որոնք Հայաստանը համարում է ինքնիշխան: Այս կետերի բացառումը ներկայիս ձևաչափից թույլ է տալիս ընդդիմությանը գործընթացը ներկայացնել որպես միակողմանի, որը հիմնականում պայմանավորված է արտաքին ճնշումներով:
Այսպիսով՝ Կոպենհագենի հանդիպումը ստեղծեց երկակի կերպար։ Միջազգային մակարդակով Հայաստանը, կարծես, կառուցողական դերակատար է, պատրաստ է հարմարվել նոր իրողություններին և գործընկերային հարաբերություններ կառուցել տարածաշրջանային կայունություն ձգտողների հետ։ Սակայն երկրի ներսում քաղաքական տարաձայնություններն ու ընտրված ուղու վերաբերյալ կասկածամտությունը շարունակվում են, իսկ Ադրբեջանի հետ բանակցություններում ասիմետրիայի զգացումը սրվում է նախկինում առնվազն անվանական հավասարակշռություն ապահովող մեխանիզմների փակման պատճառով։
