Բաքվից ստացվող ազդակները հուսադրող չեն. կկնքվի արդյո՞ք խաղաղության պայմանագիրը մինչ COP29-ը
Մեկ ամսից էլ քիչ ժամանակ է մնացել Բաքվում կայանալիք Կլիմայի փոփոխության հարցերով ՄԱԿ-ի համաժողովին, գրել է Osservatorio Balcani Caucaso Transeuropa-ն:
Շատերը թերահավատորեն են մոտենում նրան, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը կստորագրեն փաստաթուղթ՝ ավարտելու երեք տասնամյակ տևած հակամարտությունը, թեև ակնհայտ է, որ միջազգային ճնշումը, հատկապես Միացյալ Նահանգների կողմից, շարունակվում է: Ենթադրվում է, որ և՛ Երևանը, և՛ Վաշինգտոնը հույս ունեն համաձայնագիր ստորագրել մինչև նոյեմբերի 5-ին կայանալիք ԱՄՆ նախագահական ընտրությունները և COP29-ից ընդամենը օրեր առաջ:
ԱՄՆ-ի քաղաքականությունը կարող է փոխվել, եթե գործող վարչակազմը կորցնի իշխանությունը, մինչդեռ Հայաստանը դեռևս ցանկանում է շարունակել իր դիվերսիֆիկացիան Մոսկվայից։
Բաքվից ստացվող ազդակները, սակայն, այնքան էլ հուսադրող չեն՝ շարունակական անհամաձայնությունն այն հոդվածների կամ կետերի վերաբերյալ, որոնք պետք է ներառվեն պայմանագրի շրջանակներում: Ադրբեջանը կարևորում է 17-ի ընդգրկումը, իսկ Երևանն ասում է, որ 13-ը կամ 16-ը կարող են ստորագրվել, իսկ մնացածները կարող են հետաձգվել։
Իրավիճակը կարող է վատթարանալ, եթե մինչև հաջորդ տարի որևէ բեկում չլինի: Արդեն կասկածներ կան, թե արդյո՞ք ՀՀ-ն կարող է իսկապես դիվերսիֆիկացվել Ռուսաստանից՝ առանց Թուրքիայի հետ գոնե բաց սահմանի, ինչը նույնպես, ըստ երևույթին, պայմանավորված է Ադրբեջանի հետ գործարքի կնքմամբ: Սեպտեմբերի վերջին Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նիստի շրջանակում Փաշինյանը երկկողմանի բանակցություններ է վարել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ։
Սակայն գործընթացները շարունակվում են:
Մինչ այդ Ալիևը, Էրդողանը, Փաշինյանը և Պուտինը կմասնակցեն հաջորդ շաբաթ Ռուսաստանի Կազան քաղաքում կայանալիք BRICS-ի գագաթնաժողովին։ Սա իսկապես շատ կարևոր է դարձնում COP29-ին նախորդող օրերն ու շաբաթները: