Նոր զոհեր՝ առանց երաշխիքի. մեղավո՞ր է արդյոք ժողովուրդը․ Արմեն Աշոտյանի հոդվածը՝ կալանավայրից

Համատարած արհավիրքի մեջ ապրող և աղետի նոր «լևլին» սպասող Հայաստանում հանրային ապատիան և անտարբերությունը, որպես կանոն, հունից հանում է իրավիճակի ողջ ողբերգությունն ու մոտալուտ վերջնական կործանումը գիտակցող, հասկացող, տեսնող մարդկանց, այդ թվում՝ ինձ։

«Այ ախպե՛ր, այ քո՛ւր, այ մա՛րդ, այ կնի՛կ, դուք չե՞ք ջոկում՝ ինչ է կատարվում։ Մեր վրա աշխարհով մեկ ղժժում են, մեզ էշի տեղ են դնում, մեզ ծախում են, մեր երեսին թքում ու մարսում են։ Իրար եկեք վերջապես։ Ո՞ւր ա մեր նամուսն ու թասիբը»:

Ահա սա է աղետը տեսնող և չհամակերպվող քաղաքական, հասարակական, հոգևոր շերտերից իրավիճակի մասին հնչող գնահատականների թանձրուկը, ընդդիմադիր հարցազրույցների, ստատուսների, լայվերի ողջ քվինտէսենցիան՝  անկախ նրանից, թե որ տաղավարում, որ միկրոֆոնով, որ հարթակում ենք մենք՝ նորընծա կասանդրաներս, փորձում աղաղակել մեզ պատած սարդոստայնից դուրս գալու հրամայականի մասին։

Իսկ սարդոստայնի տերը համառորեն պարուրում է թիթեռ դարձած մի ամբողջ ժողովրդին կեղծիքի, ստի, անբարոյականության թելերով՝ զուգահեռաբար ընկղմելով իր երկար կնճիթը զոհի մեջ և ծծելով նրա բոլոր կենսական հյութերը։ Նիկոլական քարոզչությունն ամբողջությամբ խարսխված է մարդու պարզունակ բնազդների շահարկման վրա։

Ուտել, խմել, հաճույքաճխտվել, սպառել, ցկցկալ՝ ահա սա է այն դժոխային խառնուրդը, որ բոլոր մակարդակներում օրուգիշեր լցվում է հայերիս ականջների մեջ՝ որպես ուղեղը բթացնող, իրականությունից կտրող, «նոր հայ» սինթեզող հրեշավոր կոկտեյլ։ Ու այս «բնազդահեն» մատրիցայից միտումնավոր կերպով հանվել է ամենակարևոր բաղադրիչը, յուրաքանչյուր կենդանի օրգանիզմին՝ ամեոբայից մինչև հոմո սափիենս, բնորոշ ինստինկտը՝ ինքնապահպանման բնազդը։

Իսկ նկատե՞լ եք, որ փաշինյանական «երջանկության մեխանիկան» մեկին մեկ համընկնում է քրիստոնեական բարոյագիտության մեջ մարդկային արատների սև ցուցակի՝ յոթ մահացու մեղքերի հետ։ Որկրամոլությունը, բղջախոհությունը, ագահությունը, նախանձը, հպարտությունը՝ ահա նիկոլական աշխարհայացքի անբարոյական և հակաքրիստոնեական բաղադրատոմսը։ Ինչպես կասեր գլուխ լվալու մեկ այլ խոշոր մասնագետը՝ Совпадение? Не думаю…

Մեծ է գայթակղությունը՝ հրեշի դեմ պայքարի ներկայիս անհաջողությունը բարդել հենց ժողովրդի վրա, ով ըմբոստանալու և ոտքի կանգնելու փոխարեն՝ գլուխը կախ հանդուրժում է և տրվում մերօրյա սիրենաների ականջահաճո, բայց կործանարար կլկլոցներին՝ քարոզչական ալիքների վրա ինքնամոռաց նավարկելով դեպի պատմության ժայռեր՝ վերջնականապես ջախջախվելու։

Նման մեղադրանքներ հրապարակավ հնչեցնող գործիչներին էլ հակադրվում է մեկ այլ խումբ, ով «ժողովուրդը մեղավոր չէ» թեզի ջատագովն է և ով շարունակվող մղձավանջի մեջ տեսնում է միայն վերնախավի, էլիտայի անկարողությունը՝ բեկել իրավիճակը։

Ինչպես հաճախ, այս դեպքում ևս, կարծում եմ, ճշմարտությունն այս երկու ծայրահեղությունների արանքում է։ Այո, բոլոր ընդդիմադիր ուժերը, առաջնորդները, գործիչները միասին վերցրած՝ չեն կարողացել առ այսօր գտնել ժողովրդի «սրտի բանալին»։ Այո, աստվածաշնչյան լեզվով ասած, հոտը հովիվի կարիք ունի։ Բայց «հոտն» էլ իր հերթին՝ պիտի հոշոտող «գայլերին» տարբերի պահապան «շներից»։

Այս առիթով կրկին հիշենք Աստվածաշունչը։

Ինչո՞ւ Աստծո օգնությամբ և Մովսեսի առաջնորդությամբ Եգիպտոսից փախած հրեաներին 40 տարի պահանջվեց Իսրայել հասնելու համար։ Չէ՞ որ դեպի Ավետյաց երկիր այդ ճանապարհը շատ ավելի արագ կարելի էր անցնել: Չէ՞ որ Սինայի թերակղզին հատելու համար այդքան երկար ժամանակ պետք չէր։ Չէ՞ որ ցանկացած զորք այդ նույն տարիներին տվյալ ճանապարհը կհաղթահարեր ընդամենը 2-3 շաբաթում։ Վերջիվերջո, չէ՞ որ դժվար էր Մովսեսից ավելի լավ առաջնորդ պատկերացնել։

Պատճառը պարզ էր. ժողովրդի թերահավատությունը, արատավոր բարքերի վերադարձը, կուռքերի պաշտամունքը։ Հանուն ճշմարտության պետք է նաև հիշել, որ մի պահ Մովսեսի հավատքն էլ թուլացավ, և նա իր թերահավատությամբ բարկացրեց Տիրոջը և այդպես էլ անձամբ չհասավ Ավետյաց երկիր։ Բայց որքան էլ առաջնորդը «ճղում էր իրեն», մեկ է՝ հրեաները երերում էին, գայթակղվում էին, պոռոտախոսում էին։ Մի խոսքով, պողոսանում էին։

Նույն վիճակը հիմա Հայաստանում է. մենք տեղ չենք հասնում նիկոլական «ոսկե ցլիկի» պատճառով։ Ավելի ճիշտ՝ այդ ցլիկային քարոզչությանը տրվելու և երկրպագելու պատճառով։ Աստվածաշնչում այդ հարցը լուծվեց նոր զոհերի և մեղավորներին պատժելու միջոցով։

Պարզ է, չէ՞, որ հապաղելու դեպքում նման մի գին էլ մենք ենք վճարելու, սակայն առանց տեղ հասնելու երաշխիքի, քանզի վստահ չենք, որ Աստված մեզ հետ է, իսկ ավելի ճիշտ՝ վստահ չենք, որ մենք ենք Աստծով…

Արմեն Աշոտյան

ՀՀԿ փոխնախագահ

«Ձորաղբյուր» ՏԿՀ

11.11.2024