Ադրբեջանում մարդու իրավունքների պաշտպանների կամայական ձերբակալությունները մտահոգում են ՄԱԿ-ին
ՄԱԿ-ի անկախ փորձագետները խոր մտահոգություն են հայտնել անցյալ տարվա ապրիլի 29-ին կամայականորեն ձերբակալված ադրբեջանցի մարդու իրավունքների հայտնի պաշտպան Անար Մամեդլիի շարունակական կալանքի վերաբերյալ։
«Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը երբեք չպետք է համարվի հանցագործություն», – նշել են փորձագետները։
Ընտրությունների մոնիթորինգի և ժողովրդավարության ուսումնասիրությունների կենտրոնի նախագահ Անար Մամեդլին ձերբակալվել է 2024 թվականի ապրիլի 29-ին՝ այն պայմաններում, որոնք փորձագետները նկարագրում են որպես Ադրբեջանում քննադատական ձայների և անկախ ընտրությունների դիտորդների նկատմամբ աճող ճնշումներ։ Նրա ձերբակալությունը տեղի է ունեցել կենտրոնի կողմից 2024 թվականի փետրվարի նախագահական ընտրությունների ընթացքում խախտումների մասին հաղորդումից կարճ ժամանակ անց, և ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդում նրա մասնակցությունից հետո։
2024 թվականի հունիսի 28-ին փորձագետները նամակ են գրել Ադրբեջանի իշխանություններին՝ լուրջ մտահոգություններ հայտնելով Մամեդլիի ենթադրյալ կամայական կալանքի, առանց օրդերի խուզարկությունների, իրավաբանական խորհրդատվության սահմանափակ հասանելիության, կալանքի տակ առողջական վիճակի վատթարացման և, ըստ լուրերի, նրա դեմ ուղղված զրպարտչական արշավի վերաբերյալ՝ որպես վրեժ նրա՝ մարդու իրավունքների ոլորտում օրինական աշխատանքի համար։
Ադրբեջանի կառավարությունը պատասխանել է՝ հերքելով մեղադրանքները՝ նշելով, որ Անար Մամեդլիի նկատմամբ հետաքննություն է իրականացվել մաքսանենգության և փողերի լվացման համար։
Փորձագետները դեռևս մտահոգված են դատական գործընթացներով, հատկապես, հաշվի առնելով Մամեդլիի նախորդ բանտարկությունը 2013 թվականին, որը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը համարել է անօրինական և քաղաքական դրդապատճառներով պայմանավորված։ Չնայած Դատարանի 2018 թվականի որոշմանը, որով պահանջվում էր Ադրբեջանից չեղյալ հայտարարել դատավճիռը և վերականգնել Մամեդլիի քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքները, այդ միջոցները, ենթադրաբար, չեն իրականացվել։
«Քաղաքացիական մասնակցությունը, անկախ ընտրությունների մոնիթորինգը և միջազգային մեխանիզմների հետ համագործակցությունը ժողովրդավարական հասարակությունների հիմքն են»,- նշել են փորձագետները՝ հավելելով, որ այս գործունեության քրեականացումը խաթարում է օրենքի գերակայությունը։
Հատուկ զեկուցողները կոչ են արել Ադրբեջանին հարգել պատշաճ դատավարությունը, երաշխավորել Անար Մամեդլիի հիմնարար իրավունքները և նրան տրամադրել համապատասխան բժշկական օգնություն նրա առողջական խնդիրների վերաբերյալ հաղորդված դեպքերի համար։ Նրանք նաև կոչ են արել Ադրբեջանին դադարեցնել մարդու իրավունքների պաշտպանների նկատմամբ սպառնալիքի բոլոր ձևերը։
