Հարավային Կովկասը Սպիտակ տան համար առաջնահերթություն չէ, և նա կարող է այն հանձնել իր դաշնակիցներ Թուրքիային և Ադրբեջանին․ ռուսական մամուլի ամփոփում

Հայաստանի ղեկավարությունը շատ հակասական դիվանագիտական խաղ է խաղում՝ լռելով Վաշինգտոնում կայանալիք եռակողմ հանդիպումների մասին։ Այս մասին Lenta.ru-ի հետ զրույցում  նշել է քաղաքագետ Պյոտր Կոլչինը՝ մեկնաբանելով Փաշինյանի, Ալիևի և Թրամփի առաջիկա եռակողմ հանդիպումը։

Ըստ Կոլչինի՝ Երևանն ընդունել է առաջիկա բանակցությունների փաստը միայն այն ժամանակ, երբ լրատվամիջոցները հայտնել են դրա մասին։

«Ինչպես երևում է, Փաշինյանը ցանկանում է շեղել ուշադրությունն այս թեմայից, այն պակաս նկատելի դարձնել Հայաստանի քաղաքացիների համար։ Սա կարող է կապված լինել միայն որոշ շատ ոչ ժողովրդական որոշումների հետ։ Նրանք կարող են թաքցնել երաշխիքներ իր և իր ընտանիքի համար», – նշել է քաղաքագետը։

Նրա կարծիքով՝ Լեռնային Ղարաբաղի և սահմանային տարածքների՝ Ադրբեջանին հանձնմանը կհաջորդի «Զանգեզուրի միջանցքի» նկատմամբ վերահսկողության հաստատումը։ Այս զարկերակը թույլ կտա Բաքվին անմիջական կապ հաստատել Նախիջևանի և, մասնավորապես, իր գլխավոր դաշնակցի՝ Թուրքիայի հետ։

«Սա սպառնալիք է Հայաստանի համար, քանի որ նման միջանցքի գոյությունն ինքնին թույլ կտա և՛ Բաքվին, և՛ Անկարային թելադրել իրենց պայմանները։ Երևանը կարող է ճնշման ենթարկվել ցանկացած հանգամանքներում։ Կարող են ստեղծվել ցանկացած արդարացումներ և վերահսկողության ձևաչափեր, բայց եթե Միացյալ Նահանգները օրինականորեն վերահսկի այս ճանապարհը, ապա, իհարկե, դա կաշխատի Թուրքիայի շահերից ելնելով։ Եվ եթե դա Թուրքիայի շահերից է, ապա նաև՝ Ադրբեջանի», – նշել է Պյոտր Կոլչինը։

Նա հավելել է, որ Թրամփն ակնհայտորեն չի ցանկանում վիճել ՆԱՏՕ-ի երկրորդ բանակի հետ՝ ի դեմս Թուրքիայի, ուստի՝ կարող է զիջումների գնալ։

«Ի վերջո, Հարավային Կովկասը Սպիտակ տան համար առաջնահերթություն չէ, և կարող է այն հանձնել իր դաշնակիցներին։ Հետևաբար, առաջիկա հանդիպման շուրջ ընդհանուր իրավիճակը ցույց է տալիս, որ կայացված որոշումները շատ հեռու կլինեն Հայաստանի օգտին լինելուց», – եզրափակել է փորձագետը։

Ռուսաստանի նախագահին առընթեր ազգամիջյան հարաբերությունների խորհրդի անդամ Բոգդան Բեզպալկոն RT-ի հետ զրույցում նշել է, որ Հայաստանի տարածքային զիջումները կարող են հանգեցնել լուրջ հակամարտության Կովկասում, և ամբողջ տարածաշրջանը կկտրվի հանրապետությունից։

«Սյունիքի միջանցքը կկտրի Հայաստանը և Ռուսաստանը Իրանից։ Եվ ընդհանուր առմամբ՝ սա կնշանակի տարածաշրջանի վերաձևավորում և, հնարավոր է, ապագայում տարածաշրջաններում բավականին լուրջ հակամարտություն», – նշել է Բեզապալկոն։

Նա հավելել է, որ բացի այդ, միջանցքի կազմակերպումը կապահովի ՆԱՏՕ-ի երկրների ներթափանցումը Կասպյան տարածաշրջան, ինչը ձեռնտու չէ ո՛չ Հայաստանի, ո՛չ էլ Ռուսաստանի համար։

Ռուսաստանի Դաշնության Հանրային պալատի օրինագծերի հանրային փորձաքննության հանձնաժողովի առաջին փոխնախագահ Ալեքսանդր Ասաֆովն, իր հերթին, նշել է, որ եթե Երևանի և Բաքվի միջև հուշագիր ստորագրվի, «իմաստ չկա խոսել ժողովրդի շահերի կամ Հայաստանի՝ որպես սուբյեկտիվ ուժի շահերի մասին»։

«Ինչի՞ մասին կարող է համաձայնվել Փաշինյանը։ Կարծում եմ, որ մենք խոսում ենք անձնական երաշխիքների մասին։ Մենք չգիտենք, կարող ենք միայն կռահել։ Բայց, իհարկե, մենք այստեղ չենք կարող խոսել ժողովրդի շահերի կամ Հայաստանի՝ որպես սուբյեկտիվ պետության շահերի մասին», – նշել է քաղաքագետը։

Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությանը կից Ֆինանսական համալսարանի պրոֆեսոր Ալեքսանդր Շատիլովը Gazeta.ru-ի հեը զրույցում նշել է, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը վերջնականապես հրաժարվում է երկրի շահերից՝ անձնական շահերի դիմաց. նրա որոշումները կարող են հանգեցնել հայկական պետության ինքնիշխանության լիակատար կորստի։

Շատիլովի խոսքով՝ Փաշինյանը «Զանգեզուրի միջանցքի» վերաբերյալ հուշագիր կստորագրի՝ Հայաստանում խորհրդարանական ընտրություններից առաջ Արևմուտքի օգնությունը ստանալու համար։

«Այս որոշումը Փաշինյանի անարդյունավետ և անհաջող քաղաքականության հետևանք է, որը շփոթվեց քաղաքական շփումներում, կորցրեց Արցախը և Հայաստանը հասցրեց այնպիսի վիճակի, որտեղ այն ենթակա է այլ երկրների։ Փաշինյանը միշտ էլ բավականին արևմտյան մարդ է եղել, նա միայն կհաղթի, իսկ ազգային շահերը մեծապես կնվազեն», – կարծում է Շատիլովը։

Նա հավելել է, որ Փաշինյանը իր որոշումը կներկայացնի որպես Հայաստանի համար ճգնաժամից դուրս գալու ամենահարմար տարբերակը և կզարգացնի այն գաղափարը, որ համաձայնագրերին համաձայնվելը թույլ կտա երկրին ստանալ արևմտյան օգնություն և եվրոպական հեռանկարներ։