Եթե ծիրանի այգին կարկուտից ամբողջությամբ վնասվել է, գյուղացին պետությունից կստանա 301 հազար դրամ

Այսօր կառավարության նիստում Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը ներկայացրեց 2024 և 2025 թվականներին Հայաստանում տեղացած կարկուտի հետևանքով հողօգտագործողներին պատճառված վնասների փոխհատուցման կարգի նախագծի մանրամասները։

Նախարարի խոսքով՝ վերջին տարիներին կարկուտի հաճախականությունն ու ինտենսիվությունը զգալիորեն աճել են, ինչը մեծ վնասներ է հասցնում գյուղատնտեսությանը։ 2024 թվականին կարկուտի հետևանքով վնասվել է մոտ 13,000 հեկտար հողատարածք և այգիներ, իսկ 2025-ին՝ ավելի քան 11,3800 հեկտար։

Նախարար Պապոյանն ընդգծեց, որ ապահովագրական համակարգը, որը 2020 թվականից գործում է փորձնական ծրագրով, դեռ չի բավարարում գյուղացիական տնտեսությունների կարիքները։ Շատ ապահովագրական ընկերություններ խուսափում են կնքել պայմանագրեր՝ բարձր ռիսկերի պատճառով։ 2025 թվականին կառավարությունը աջակցել է ապահովագրական համակարգին՝ սուբսիդավորելով ապահովագրավճարը 70–80%-ով և փոխհատուցելով վնասների 200%-ը գերազանցող մասը, սակայն ընկերությունների մասնակցությունը դեռ փոքր ծավալով է եղել։

Նախագծով առաջարկվում է 2024 և 2025 թվականների կարկուտի հետևանքով վնասված հողատարածքներում և այգեգործական տարածքներում 40–100%-անոց վնասների դեպքում տրամադրել մասնակի փոխհատուցում։ Փոխհատուցման չափը հաշվարկվում է մշակաբույսերի մշակության հիմնական ծախսերի հիման վրա, օրինակ՝

Ծիրանի այգի (100% վնասվածության դեպքում) – 301,840 դրամ

Կարտոֆիլ – 446,950 դրամ

Բանջարաբոստանային մշակաբույսեր – 130,900 դրամ

Աշնանացան ցորեն – 55,328 դրամ

Փոխհատուցում ստանալու համար շահառուները մինչև 2025 թվականի հոկտեմբերի 31-ը պետք է դիմեն համայնքներին, որոնք մինչև նոյեմբերի 10-ը ամփոփելու են դիմումները և ներկայացնելու են մարզային հանձնաժողովներին։

Պապոյանն ընդգծեց, որ նոր համակարգի գործարկումից հետո կարկուտի հետևանքով վնասների փոխհատուցումները կկատարվեն ապահովագրական մեխանիզմի շրջանակում, և այլևս նման ծավալի միջամտություն պետության կողմից չի պահանջվելու։