Խնդիրը ոչ թե «Արևմտյան Ադրբեջան» բարբաջանքն է, այլ հենց ինքը՝ արհեստածին Ադրբեջանը․ Վարդան Ոսկանյան
Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը
գրում է․
«Հայաստանում հիմա
փորձում են ապացուցել, որ հազարամյակների պետականության ավանդույթ ունեցող մեր երկիրը
պատմության մեջ երբևէ գոյություն չունեցած ինչ-որ «Արևմտյան Ադրբեջան» չէ։
Մինչդեռ պարադոքսն
այն է, որ Ադրբեջան կոչվող արհեստածին կազմավորումն ինքը մինչև 1918թ. երբեք Ադրբեջան
չի եղել և չի ունեցել որևէ առանձին բյուրեղացած ինքնություն ու պետականություն, ուստի
նաև դրա ավանդույթ։
Պատմական և իրավական
լեգիտիմության առումով բացարձակորեն խոցելի այս կազմավորումը գոյացել է հայության,
իրանական և կովկասյան ժողովուրդների բնիկ տարածքների վրա օսմանյան սվինների միջոցով,
ցեղասպան ծավալապաշտական քաղաքականության և պանթյուրքական այլատյաց գաղափարախոսության
հետևանքով։
Հետևաբար խնդիրը ոչ թե «Արևմտյան Ադրբեջան» բարբաջանքն է,
այլ հենց արհեստածին Ադրբեջանն ինքը, ինչից բխում է, որ լուծումներն էլ բոլորովին այլ
դաշտում են»։
