Մենք չպետք է զարգացնենք Թուրքիայի և Ադրբեջանի տնտեսությունը, մինչև նրանք չդադարեցնեն ՀՀ-ի շրջափակումը, և հայ ռազմագերիներն ազատ չարձակվեն․ ԱՄՆ կոնգրեսականներ
Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը սեպտեմբերի 19-ին ընդունել է 2026 թվականի ֆինանսական տարվա Պետքարտուղարության լիազորությունների մասին օրինագծի (H.R.5300) փոփոխությունները։ Վերջիններս Պետդեպին հանձնարարում են ապահովել հայ ռազմագերիների ազատ արձակումը, պաշտպանել հայկական կրոնական և մշակութային ժառանգությունը և աջակցել Արցախի բռնի տեղահանված հայերի վերադարձի իրավունքին: Հաշվետվողականության ուղղությամբ ևս մեկ քայլ առաջ գնալով՝ հանձնաժողովը նաև ընդունել է մի փոփոխություն, որը կոչ էր անում համապարփակ զեկույց կազմել Թուրքիայի կողմից տարածաշրջանային անկայունացման վերաբերյալ․ գրել է Мirror Spectator–ը։
Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը կայքի հետ զրույցում նշել է, որ «չնայած բոլոր շահագրգիռ կողմերի փորձերին՝ ոչնչացնել Արցախը, լքել պատանդներին և լքել մեր սրբավայրերը, ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը՝ երկկուսակցական հիմունքներով, վճռական դիրքորոշում է ընդունել հայերի Արցախ վերադարձի, հայ պատանդների ազատ արձակման և մեր քրիստոնեական սրբավայրերի պաշտպանության համար»։
«Մենք կշարունակենք պայքարել ցեղասպանության նորմալացման՝ էթնիկ զտումների օրինականացման ջանքերի դեմ, քանի որ դա անելը միայն հանգեցնում է ավելի շատ ցեղասպանության, հետագա էթնիկ զտումների», – նշել է Համբարյանը։ Կոնգրեսական Գեյբ Ամոն (դեմոկրատ, Ռոդ Այլենդ) ընդգծել է այն հրատապ խնդիրները, որոնք չեն լուծվել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, այսպես կոչված, խաղաղության համաձայնագրի կողմից: «Հայկական կրոնական և պատմական վայրերը շարունակում են ոչնչացվել: Հայ ռազմագերիները դեռևս պահվում են Ադրբեջանում: Եվ ավելի քան 120,000 հայ փախստականներ դեռևս չեն կարողանում անվտանգ վերադառնալ իրենց տները Լեռնային Ղարաբաղում», – հայտարարել է Ամոն։
Ինչպես հիշեցվել է, հանձնաժողովը նաև քննարկել է Կոնգրեսի հայկական խմբակցության համանախագահ Բրեդ Շերմանի (դեմոկրատ, Կալիֆոռնիա) կողմից առաջարկված երկու հայամետ փոփոխություններ: Նրա առաջին առաջարկը՝ #97 փոփոխությունը, կչեղարկի «Ազատության աջակցության մասին» օրենքի 907-րդ բաժնի նախագահի կողմից տրված հրաժարման լիազորությունը՝ վերականգնելով Կոնգրեսի կողմից Ադրբեջանին ԱՄՆ ռազմական օգնության արգելքը: «907-րդ բաժինը չեղարկվել է վարչակազմի կողմից՝ անկախ նրանից, թե ի՞նչ է արել ադրբեջանական բռնապետությունը: Եվ ժամանակն է, որ Կոնգրեսը ճանաչի դա», – հայտարարել է Շերմանը:
Նա շարունակել է՝ նշելով. «Մենք տեսել ենք էթնիկ զտումներ, մշակութային ցեղասպանություն, իսկ հիմա՝ եկեղեցիների ոչնչացում, մինչդեռ պատանդները դեռևս պահվում են ադրբեջանական բանտերում»: Չնայած փոփոխությունը մերժվել է 26-24 ձայների հարաբերակցությամբ, այն ստացել է աննախադեպ միաձայն աջակցություն հանձնաժողովի դեմոկրատների կողմից: Շերմանի երկրորդ փոփոխությունը կարգելեր ԱՄՆ Միջազգային զարգացման ֆինանսական կորպորացիային ֆինանսավորել նախագծեր Թուրքիայում, մինչև այն չվերացնի Հայաստանի շրջափակումը, և Ադրբեջանում, մինչև բոլոր հայ բանտարկյալները ազատ չարձակվեն: «Մենք չպետք է զարգացնենք Թուրքիայի տնտեսությունը, մինչև այն չդադարեցնի Հայաստանի շրջափակումը: Մենք չպետք է զարգացնենք Ադրբեջանի տնտեսությունը, մինչև այն չազատի բոլոր հայ ռազմագերիներին ավարտված պատերազմից», – պնդել է Շերմանը:
Չնայած փոփոխությունը չի ընդունվել, Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների ենթահանձնաժողովի Մերձավոր Արևելքի և Եվրոպայի հարցերով նախագահներ, հանրապետական կոնգրեսականներ Մայքլ Լոլերը և Քեյթ Սելֆը հրապարակավ ընդունել են, որ վարչակազմը պետք է միջոցներ ձեռնարկի այս մտահոգությունների վերաբերյալ:
Հանձնաժողովը նաև հաստատել է նաև Ներկայացուցիչների պալատի անդամ Դինա Թայթուսի (դեմոկրատ, Նևադա) կողմից ներկայացված փոփոխությունը, որը պահանջում էր, որ Պետդեպարտամենտը մանրամասն զեկույց ներկայացնի Թուրքիայի կողմից ռուսական S-400 հրթիռային համակարգերի շարունակական տեղակայման վերաբերյալ: Միջոցառմանը աջակցելով՝ Ներկայացուցիչների պալատի անդամ Բրեդ Շնայդերը (դեմոկրատ, Իլինոյս) ընդգծել է Անկարայի կողմից ՆԱՏՕ–ի շրջանակներում ռուսական հակաօդային պաշտպանությունը շահագործելու որոշման հետ կապված ռիսկերը: «Համակարգը ՆԱՏՕ–ի ինքնաթիռների հետ միասին շահագործելը ռիսկի է ենթարկում բացահայտել զգայուն տեղեկատվություն, այդ թվում՝ F-35-ի գաղտնի պրոֆիլը և էլեկտրոնային ստորագրությունը: S-400 համակարգը տեղ չունի ՆԱՏՕ–ի տարածքում: Եթե Թուրքիան ցանկանում է ցույց տալ, որ ինքը հուսալի դաշնակից է, ապա ճանապարհը սկսվում է այդ համակարգը հեռացնելուց», – հայտարարել է Ներկայացուցիչ Շնայդերը:
