Ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանքը Թրամփի դիվանագիտության գաղտնի բաղադրիչն էր․The National Interest
Վերջերս կնքված Ադրբեջան-Հայաստան խաղաղության համաձայնագիր ակնարկում է ի հայտ եկող համաշխարհային կարգի առանձնահատկությունների մասին. գրել է The National Interest-ը: Ինչպես նշվել է, Թրամփը հաջողության հասավ այնտեղ, որտեղ ձախողել էին ԱՄՆ բոլոր նախորդ վարչակազմերը և այլ արտաքին խաղացողներ՝ երեք տասնամյակ առաջ, այդ թվում՝ Ռուսաստանը, մի քանի ԵՄ անդամ պետություններ և վերջերս՝ հենց ԵՄ-ը։ «Նա և Սթիվ Ուիթքոֆի թիմը մշակեցին համաձայնագիրն՝ արդյունավետորեն համատեղելով հակամարտությունների կարգավորումը, խաղաղարարությունը, տրանսպորտային և էներգետիկ կապն, առևտրային հնարավորությունները և բոլորի ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանքը։ Վերջինս Թրամփի դիվանագիտության կողմից ավելացված գաղտնի բաղադրիչն էր՝ այն կտորը, որը միշտ բացակայում էր արտաքին ուժերի կողմից Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղություն հաստատելու նախորդ փորձերում», – գրել է The National Interest-ը։
Ըստ հոդվածի՝ Սպիտակ տան խաղաղության գագաթնաժողովի թերագնահատված կողմերից մեկն այն է, որ Թրամփը ցույց է տվել, որ կարող է հարգել այն փոքր պետություններին, որոնք իրենց ինքնիշխանությունը նույնքան լուրջ են ընդունում, որքան ինքն՝ Ամերիկայինը։ Ըստ հրապարակված զեկույցի, որը հղում է կատարում ԱՄՆ պաշտոնյաներին, «Թրամփի երթուղին»(TRIPP) ռազմական կամ պաշտպանական նախաձեռնություն չէ, ինչը նշանակում է, որ Միացյալ Նահանգները չի ապահովում կոշտ անվտանգության երաշխիք կամ ուժեր չի տեղակայում երթուղում: Այլ կերպ ասած՝ Հայաստանում, և առավել ևս Ադրբեջանում, չեն լինի ԱՄՆ (կամ ՆԱՏՕ-ի) բազաներ կամ կայազորներ։ Փոխարենն՝ ԱՄՆ-ի ներգրավվածությունը կլինի զուտ առևտրային, որտեղ Վաշինգտոնը կստանձնի TRIPP-ի «անվտանգ գործունեությունը բոլոր կողմերի համար» ապահովելու պատասխանատվությունը՝ «բարձրակարգ օպերատորների» հետ համաձայնագրերի միջոցով: Սպիտակ տան գագաթնաժողովի կազմակերպմանը մասնակցած կայքի աղբյուրներից մեկը գրել է. «Մեր դերը հովանոց կամ անձրևանոց պահելն է անհրաժեշտության դեպքում, բայց մենք չենք փորձի փոխել եղանակը»:
Սկզբնական հռետորական առարկություններից հետո, հարևան Իրանն ու Ռուսաստանը նույնպես, կարծես, հաշտվել են տեղում ի հայտ եկող իրականության հետ: Սա, մասամբ, պայմանավորված է նրանով, որ Հայաստանը կարողացել է իր դաշնակցին հավաստի երաշխիքներ տրամադրել, որ TRIPP-ը կգործի հայկական օրենսդրության համաձայն: Ադրբեջանը նաև մեղմացրել է իրանական մտահոգությունները և, վերջերս, վերականգնել է իր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ: Կա նաև Ադրբեջանի աշխարհատնտեսական դիրքը. այն ոչ միայն գտնվում է TRIPP-ի երկու ծայրերում, այլև այն վայրն է, որտեղ Միջին միջանցքը անխափանորեն միաձուլվում է Չինաստանի գլխավորած «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» նախաձեռնությանը:
