
Հարավային Կովկասի խնդիրների լուծման լավագույն տարբերակը տարածաշրջանի երկրների կողմից մշակված լուծումների իրականացումն է՝ Ռուսաստանի, Իրանի, Թուրքիայի աջակցությամբ. ՌԴ ԱԳՆ
ՌԴ ԱԳՆ-ն անդրադարձել է Թրամփի, Ալիևի և Փաշինյանի միջև Վաշինգտոնում տեղի ունեցած հանդիպումներին և մի շարք փաստաթղթերի ստորագրմանը.
«Ռուսաստանի Դաշնությունը շահագրգռված է Հարավային Կովկասում կայունության և բարգավաճման գոտու ձևավորմամբ:
Ամենակարևոր պայմաններից մեկը Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների համապարփակ կարգավորումն է՝ հիմնված երկու երկրների ժողովուրդների շահերի վրա: Մենք հետևողականորեն աջակցում ենք տարածաշրջանային անվտանգության այս կարևոր նպատակին հասնելու բոլոր ջանքերին:
Այս առումով Հարավային Կովկասի հանրապետությունների ղեկավարների հանդիպումը Վաշինգտոնում, որը միջնորդել է ամերիկյան կողմը, արժանի է դրական գնահատականի: Մենք հույս ունենք, որ այս քայլը կնպաստի խաղաղության օրակարգի առաջխաղացմանը: Միևնույն ժամանակ, մինչև վերջերս Բաքուն և Երևանը պնդում էին, որ նախընտրում են ուղիղ երկխոսություն՝ առանց արտաքին օգնության:
Տեղին է հիշել, որ հայ-ադրբեջանական կարգավորման ներկայիս փուլը սկսվել է Ռուսաստանի անմիջական օգնությամբ և կենտրոնական դերով՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում հրադադարի և բոլոր ռազմական գործողությունների վերաբերյալ եռակողմ բարձր մակարդակի հայտարարության ընդունմամբ: Տարածաշրջանում տեղակայվել է ռուսական խաղաղապահ զորախումբ, որը անփոխարինելի ներդրում է ունեցել իրավիճակի կայունացման գործում: Մենք միշտ կհիշենք մեր խաղաղապահներին, որոնք զոհվել են ծառայողական պարտականությունները կատարելիս։
2020-2022 թվականներին նույն եռակողմ ձևաչափով մշակվել է «ճանապարհային քարտեզ» Բաքվի և Երևանի միջև հաշտեցման բոլոր հիմնական ոլորտների համար՝ խաղաղության պայմանագրի մշակում, տարածաշրջանում տրանսպորտային և տնտեսական հաղորդակցությունների ապաշրջափակում, պետական սահմանի սահմանազատում և սահմանազատում, ինչպես նաև քաղաքացիական հասարակության միջոցով կապերի զարգացում: Դրանցից յուրաքանչյուրի համար շատ բան է արվել։
Հարավային Կովկասի խնդիրների լուծման լավագույն տարբերակը տարածաշրջանի երկրների կողմից մշակված լուծումների որոնումն ու հետագա իրականացումն է՝ իրենց անմիջական հարևանների՝ Ռուսաստանի, Իրանի, Թուրքիայի աջակցությամբ: Տարածաշրջանից դուրս խաղացողների ներգրավումը պետք է նպաստի խաղաղության օրակարգի ամրապնդմանը և չստեղծի լրացուցիչ դժվարություններ և բաժանարար գծեր: Մենք կցանկանայինք խուսափել Մերձավոր Արևելքում հակամարտությունների լուծման գործում Արևմուտքի օգնության տխուր փորձից: Հարավային Կովկասի օրինակներից է ԵՄ դիտորդական առաքելության ներկայությունը Հայաստանում, որի գործունեությունը անընդհատ նյարդայնացնում է տարածաշրջանային մյուս խաղացողներին։
Մենք լրացուցիչ կվերլուծենք Վաշինգտոնի հայտարարությունները տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման վերաբերյալ: Այս ոլորտում Ռուսաստանի մասնակցությամբ եռակողմ համաձայնագրերը, որոնցից ոչ մի կողմ չի դուրս եկել, մնում են արդիական: Կարևոր է նաև հաշվի առնել Հայաստանի անդամակցության գործոնը ԵԱՏՄ միասնական մաքսային տարածքում, մասնավորապես՝ հանրապետության տարածքով տարանցիկ բեռնափոխադրումների կազմակերպման առումով։ Անհնար է նաև անտեսել այն փաստը, որ Իրանի հետ Հայաստանի սահմանը պահպանում են 1992 թվականի սեպտեմբերի 30-ի միջպետական համաձայնագրի համաձայն տեղակայված ռուս սահմանապահները։
Խաղաղության մասին համաձայնագրի ստորագրումը և ուժի մեջ մտնելը, նաև Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև միջպետական հարաբերությունների հաստատումը կունենան գերակա նշանակություն երկու հարավկովկասյան հանրապետությունների միջև խաղաղության հաստատման գործում։ Երկու երկրների միջև հաշտեցումը պետք է ինտեգրվի տարածաշրջանային համատեքստում և հիմնված լինի շահերի հավասարակշռության և կողմերի ու հարևան պետությունների առաջնահերթությունների անվերապահ հարգանքի վրա»։


