Ադրբեջանը կատարեց այն, ինչ մինչև անցյալ տարվա իսրայելական կատաղությունը, 1990-ականների Հարավսլավիայի պատերազմներից ի վեր էթիկական մաքրման ամենասարսափելի դեպքերից էր, երբ մի քանի օրվա ընթացքում նրա զինված ուժերը վերահսկողության տակ առան «հայկական անկլավ Լեռնային Ղարաբաղը», որը 120,000 քրիստոնյա հայեր ստիպված են եղել լքել այն երկիրը, որը դարեր շարունակ եղել է իրենց տունը, գրել է The American Conservative-ը։
Հաջորդ ամիսներին Ադրբեջանի բռնապետ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, որ «ներկայիս Հայաստանը մեր հողն է»։ ԱՄՆ-ի աջակցությունը վայելող Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ալիևի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածությամբ հաջորդ տարվա ապրիլին չորս հայկական գյուղեր է հանձնել Ադրբեջանին: Սեպտեմբերի վերջին Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Կվիենը մասնակցել է Ադրբեջանի դեմ պայքարում զոհված հայերի հիշատակի արարողությանը։ Այս առիթով ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարություն է տարածել, որում մասնավորապես նշվել է, որ «Միացյալ Նահանգները հանձնառու է աշխատել Հայաստանի կառավարության հետ՝ օգնելու նրանց, ովքեր կորցրել են իրենց տունն ու ապրուստը»:
Այնուամենայնիվ, նման տրամադրությունները դժվար է լուրջ ընդունել, երբ մոտավորապես մեկ շաբաթ անց ՆԱՏՕ-ն բարձր մակարդակի պատվիրակություն է ուղարկել Բաքու՝ համբուրելու Ալիևի ձեռքը:
Հայաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Էվանսը նշել է, որ իր կարծիքով Ադրբեջանը հետևողականորեն շրջել է Արցախյան հակամարտության պատմությունը՝ իր նպատակներին համապատասխան, և զարմանալի չէ, որ դա կրկին արել է ՆԱՏՕ-ի պատվիրակության այցի ժամանակ։ «Այնուամենայնիվ, տխուր է, որ նույնիսկ հաղթանակի ժամանակ ադրբեջանցիները չեն կարողանում գթասրտություն ցուցաբերել պարտված հայերի նկատմամբ, ովքեր դարեր շարունակ բնակվել են այդ լեռներում, բայց վերջերս բռնի կերպով վտարվել են իրենց պապենական տներից, ինչը հավասարազոր է էթնիկ զտումների», – նշել է դեսպանը։
Ինչպես նշվել է հոդվածում, ՆԱՏՕ-ի և Ադրբեջանի միջև կնքված դավադրությունը քիչ կասկածներ է թողնում, թե որտեղ են գտնվում ՆԱՏՕ-ի իրական առաջնահերթությունները, որոնք երկար ժամանակ թաքնված են ընդհանուր «արժեքների» և «մարդու իրավունքների» բարձրաձայն հռետորաբանության հետևում: Սակայն Հայաստանի նկատմամբ Վաշինգտոնի բարոյապես զզվելի քաղաքականությունը հասկանալը բավական հեշտ է. Իսրայելի և Իրանի միջև հակամարտությունը, որում Հայաստանը, առանց իր մեղքով, հայտնվում է մեջտեղում:
Իսրայելի դերը Ադրբեջանի էթնիկ զտումների արշավը հեշտացնելու հարցում, իհարկե, անտեսվում է Վաշինգտոնում, թեև Իսրայելում դա գաղտնիք չէ, որտեղ Haaretz-ը խոստովանել է, որ Նեթանյահուի ռեժիմն ունի «իր մատնահետքերը Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի էթնիկ զտումների ողջ ընթացքում»:
