Ամերիկյան Providence ամսագիրը բացառիկ հարցազրույց է ներկայացրել «Սրբազան պայքարի» առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանի հետ՝ քննարկելով մի շարք արդիական հարցեր։ Խոսելով դրդապատճառների մասին, որոնք ստիպել են Սրբազանին լխավորել ՀՀ-ում բողոքի շարժումը՝ նա նշել է, որ իր գործողություններում չկա քաղաքական մոտիվացիա։ «Այն, ինչ մենք սկսել ենք, մեր ազգային ինքնությունը պաշտպանելու համար է» , – նշել է Բագրատ Սրբազանը՝ հավելելով, որ երկրի ղեկավարության սկսած ամբողջ գործընթացը նվաստացուցիչ է: «Իմ մտահոգությունը մեր անհամաձայնության մասին բղավելն էր այն քաղաքականության հետ, որը կառավարությունը իրականացնում է և նվազեցնել իշխանության խաբեությունը» ,- նշել է հոգևորականը։
Նա ընդգծել է, որ իր գործողությունների հիմքում նաև ժողովրդի իրավունքներն ու Սահմանադրությունը պաշտպանելն էր։ Ի վերջո, շարժումը դեմ էր, այսպես կոչված, սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին, որն արվել է ընդդեմ Հայաստանի Սահմանադրության, այնուհետև առանց միջազգային երաշխավորների կամ միջնորդների: Հիմնականում դա Ադրբեջանի կողմից բռնի ուժով իրականացված գործընթաց էր, և Հայաստանի կառավարությունը զիջել է:
«Այսպիսով, մենք ցանկանում էինք պաշտպանել մեր իրավունքների իրավական կողմը և Հայաստանի Սահմանադրությունը։ Այս ամբողջ շարժումը, ինչպես ես բազմիցս նշել և խոսել եմ, ունի երկու շերտ:
Նախ, դա բարոյական, էթիկական և հոգևոր է, և երկրորդը, դա օրինական է: Դրա համար մենք դուրս եկանք ոչ թե որպես քաղաքական առաջնորդներ կամ քաղաքական դրդապատճառներով, այլ՝ որպես մարդիկ, ովքեր զգացին, որ այս ամբողջ միջավայրը սպառնալիք է մեր ազգային ինքնությանը, մեր ամբողջականությանը և մեր կենսագրությանը: Ի վերջո, մենք շատ դժվարությունների ու տառապանքների միջով ենք անցել, բազմաթիվ ընկերներ ենք կորցրել, կորցրել ենք մեր հայրենիքի մի մասը՝ Լեռնային Ղարաբաղը՝ Արցախը, ուստի՝ մեր կյանքում ամեն ինչ տակնուվրա է արվել», – նշել է Բագրատ Սրբազանը՝ ևս մեկ անգամ ընդգծելով, որ շարժման մեջ քաղաքականություն չկա, թեև լուծումները վերջում պետք է լինեն քաղաքական։ Նա նշել է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցություններ չկան, դրանք բանակցությունների իմիտացիա են: Ամեն բան միակողմանի է, և Հայաստանը շատ խոնարհ և շատ հավատարմորեն ընդունում է այն ամենը, ինչ թելադրում է Ադրբեջանը։ Սրբազանի խոսքով՝ բանակցությունների իրական իմաստը պետք է հաստատվի, վերականգնվի, և կան նաև կետեր, որոնք պետք է ներգրավվեն այդ բանակցություններում։
Նախ՝ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի վերադարձի հարցը Արցախ: Երկրորդը մարդասիրականն է. Բաքվի բանտերում բազմաթիվ հայեր կան, այսպես կոչված, ռազմագերիներ:
Երրորդ կետը իրական և երկարատև խաղաղության համաձայնագրի մասին խոսելն է՝ որոշակի պայմաններով և որոշակի կետերով: Այն, ինչ կատարվում է հիմա բացարձակապես անընդունելի է: «Ի վերջո, մենք ապրում ենք մի միջավայրում, որն այնքան էլ բարեկամական չէ Հայաստանի նկատմամբ՝ ելնելով ադրբեջանական և թուրքական պահանջներից։ Նրանք ամեն օր պահանջում են մեծ ու փոքր բաներ, ընդհուպ մինչև ՀՀ ներքաղաքական կյանքում ներգրավվելու պահանջներ կան, ինչպիսին է Հայաստանի Սահմանադրության փոփոխությունը: Այն, ինչ մենք առաջարկում ենք, երկարատև խաղաղություն և վստահելի հարաբերություններ են», – նշել է զրուցակիցը՝ հավելելով, որ Հայաստանի կառավարությունը պետք է շատ ըմբռնող և թափանցիկ լինի միջազգային հարաբերություններում, ինչը հիմա այդպես չէ:։
Գալով եկեղեցու և պետության ժամանակակից հարաբերություններին՝ Սրբազանը նշել է, որ եկեղեցին չունի քաղաքական շահ, մոտիվացիա կամ հավակնություն, բայց եկեղեցին խոսում է ճշմարտության մասին՝ նշելով այն բոլոր ձախողումները, որ իշխանությունը, ոչ թե պետությունը, այլ կառավարությունը գործում է հենց հիմա, որը բացարձակապես հակասում է մեր ժողովրդի ազգային և մշակութային և հոգևոր, ինչպես նաև քաղաքական և սոցիալական շահերին:
«Եկեղեցին պետք է խոսի այդ մասին, քանի որ եկեղեցին ազգի բարոյական, էթիկական հենասյունն է՝ անկախ նրանից, թե որքան մեծ ռեպրեսիա կա եկեղեցու վրա», – ընդգծել է Սրբազանը։
Բագրատ Սրբազանը նաև անդրադարձել է Ցեղասպանության վերաբերյալ քննարկումներին։ Սրբազանի խոսքով՝ Ցեղասպանության ճանաչումն այն խնդիրներից է, որի Հայաստանի ազգային օրակարգից դուրսբերման հարցը առաջ են քաշել Ադևբեջանն ու Թուրքիան։
«Մենք անցել ենք տառապանքների միջով, անցել ենք ցեղասպանության, աղետների միջով, բոլոր տեսակի ողբերգությունների միջով, որոնք կարող էին պատահել ցանկացած ազգի հետ: Հայոց ցեղասպանության համաշխարհային ճանաչումը անհրաժեշտություն է։ Դա միայն հայերի համար չէ, դա մարդկային արդարությունը վերականգնելու միջոց է», – ասել է Սրբազան Հայրը։
Բագրատ Սրբազանը նաև խոսել է միջազգային բոլոր խաղացողների հետ բալանսավորված քաղաքականության անհրաժեշտության մասին, քանի որ Հայաստանը չի կարող գոյատևել աշխարհաքաղաքական հակամարտությունների միջավայրում։ Նրա խոսքով՝ մինչև 2018 թվականը Հայաստանի իշխանությունը բոլոր ջանքերը գործադրել է Ռուսաստանի, Եվրամիության և արևմտյան տերությունների հետ հարաբերություններում ճիշտ հավասարակշռություն ունենալու համար։
«Հայաստանը պետք է վերադառնա դրան։ Միջազգային հարաբերություններում Հայաստանի համար բացարձակապես կարևոր է ունենալ իր հայկական օրակարգը՝ որպես առանցք»,- ասել է Սրբազանը։
