ԵՄ-ը չի կարող թույլ տալ հարաբերությունների վատթարացում Բաքվի հետ. Ադրբեջանը դադար կվերցնի ՀՀ-ի հետ բանակցություներում
Բաքվում մեկնարկում է Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի (COP29) 29-րդ նստաշրջանը։ 2020 թվականի աշնանը Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանում անցկացվող ամենամեծ միջազգային ֆորումը կտևի մինչև նոյեմբերի 22-ը, գրել է EADaily-ին: Ակնկալվում է, որ դրան կմասնակցի 40-50 հազար մարդ։ Կառավարական պատվիրակություններից բացի, համաժողովին կմասնակցեն հարյուրավոր լրագրողներ, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, օտարերկրյա ակտիվիստներ։
Համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ համաժողովին իրենց մասնակցությունը հաստատել են ավելի քան 100 պետությունների ու կառավարությունների ղեկավարներ։ Այնուամենայնիվ, մի շարք համաշխարհային առաջնորդներ և պետական պաշտոնյաներ արդեն հայտարարել են, որ չեն մեկնելու Բաքու:
Բաքվի կլիմայական համաժողովը կոչվում է «ֆինանսական համաժողով», քանի որ ՄԱԿ-ի անդամ երկրները պատրաստվում են այս տարի սահմանել կլիմայի ֆինանսավորման նոր գլոբալ թիրախ:
Ֆորումին նախորդել են արևմտյան մի շարք իրավապաշտպան կազմակերպությունների կողմից Ադրբեջանի հասցեին քննադատությունը և նույնիսկ առանձին քաղաքական և հասարակական գործիչների կողմից COP29-ը բոյկոտելու կոչերը: Amnesty International-ը և Human Rights Watch-ը նախազգուշացումներ են տարածել հանրապետությունում «քաղաքացիական հասարակության համար վտանգների» մասին:
Բացի այդ՝ Ադրբեջանի իշխանությունները, որոնք հյուրընկալում են կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի կոնֆերանսը, շարունակում են մեծացնել սեփական գազի արդյունահանումը, ինչը «լիովին անհամատեղելի է Փարիզի համաձայնագրով նախատեսված Ադրբեջանի պարտավորությունների հետ»,- նշում են Լոնդոնում բնակվող իրավապաշտպանները: Բացի այդ՝ մինչ COP29-ը ակնկալիքներ կային Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության կարգավորման գործընթացում առաջընթացի հասնելու համար: Սակայն ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ավարտից չորս անց հնարավոր չեղավ վերջ տալ բանակցություններին և ստորագրել Հարավային Կովկասի համար պատմական փաստաթուղթը: Ինչպես կարելի է ենթադրել, դա զսպող ազդեցություն է ունեցել Հայաստանի ղեկավարության վրա՝ ընդունելու Ադրբեջանի իշխանությունների հրավերն ու իր պատվիրակին Բաքու ուղարկելու հարցում։
Հարավային Կովկասից դուրս վերջին իրադարձությունները չեն նպաստում խաղաղության պարտադրված ավարտին։ Դոնալդ Թրամփի և նրա գլխավորած հանրապետականների վստահ հաղթանակը նախագահական ընտրություններում և ԱՄՆ Կոնգրեսի նոր կազմը թելադրում են ավելի մեծ համաձայնություն Եվրոպայում Բաքվի և Բրյուսելի համար փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող մի շարք հարցերի շուրջ։ Դրանց թվում է Ադրբեջան-ԵՄ հարաբերությունների էներգետիկ օրակարգը։
Եվրոպացիները պատրաստվում են ևս չորս տարվա բարդ եվրոատլանտյան «համակեցության» Թրամփի հետ։ Նրանք չեն կարող իրենց թույլ տալ փչացնել հարաբերությունները էներգետիկ ռեսուրսների պոտենցիալ խոշոր մատակարար և տարանցիկ երկրի հետ։ Մարդու իրավունքների պաշտպանության մասին խոսակցություններն, իհարկե, չեն դադարի։ Այնուամենայնիվ, դրանք կարժեզրկվեն ԵՄ-ի համար կասպյան գազի արժեքի աճի ֆոնին: Սա իր հերթին խրախուսում է Բաքվին Երևանի հետ բանակցություններում սպասողական մոտեցում ցուցաբերել: Դրանք գրեթե վերջնական կետին հասցնելով՝ Ադրբեջանն այժմ, ամենայն հավանականությամբ, համեմատաբար երկար դադար կվերցնի, մինչև կպարզաբանվեն աշխարհաքաղաքական առճակատման հետագա զարգացումները։
