Կայա Կալլաս՝ դիվանագետ, ով ստիպել է նահանջել Մերկելին և նախատեսում է «թարմ շունչ հաղորդել» ԵՄ-ին

2021 թվականի հունիսին՝ Էստոնիայի վարչապետի պաշտոնում իր պաշտոնավարումից ընդամենը հինգ ամիս անց, ներկայիս ԵՄ դիվանագիտության ղեկավար Կայա Կալլասը մտել է Եվրոպական խորհուրդ՝ դիմակայելու Եվրոպայի ամենահզոր առաջնորդին, գրել է POLITICO-ն:

Մինչ լրատվամիջոցների վերնագրերը զգուշացնում էին Ուկրաինայի սահմանին ռուսական զորքերի կուտակման մասին, Գերմանիայի այն ժամանակվա կանցլեր Անգելա Մերկելը ցանկանում էր Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին հրավիրել Բրյուսելում կայանալիք Եվրամիության առաջնորդների գագաթնաժողովին: Գաղափարն ուներ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի աջակցությունը, և Մերկելը մտադիր էր այն առաջ մղել Բրյուսելում Եվրոպական խորհրդի նիստի ժամանակ:

Կալլասը դրան չէր աջակցում: «Ինչի՞ շուրջ գագաթնաժողով», – հարցրել է նա ԵՄ բոլոր առաջնորդների ներկայությամբ։ Պուտինին, ընդգծել է նա, չի կարելի վստահել։ Մերկելը, չկարողանալով իրագործել իր ծրագիրն առանց իր գործընկեր առաջնորդների գոնե դժգոհ համաձայնության, նահանջել է:

Երբ Գերմանիայի կանցլերը դուրս է եկել սենյակից, Մակրոնը չի հավատացել, որ ԵՄ փոքր երկրի նոր առաջնորդը համարձակվել է նվաստացնել Մերկելին, որն այն ժամանակ դաշինքի գլխավոր դերակատարն էր:

Դիվանագետներից մեկի խոսքով՝ Ֆրանսիայի նախագահը դիմել է Կալլասին և ակնարկելով, որ նա կարող է բախվել հակազդեցության, հարցրել է. «Վաղը դեռ վարչապետ կլինե՞ս»:

Երեք տարի անց Մերկելն է, ով ստիպված է եղել ճանապարհ բացել, իսկ Կալլասը պաշտոնի բարձրացում է ստացել: Դեկտեմբերի 1-ին Կալլասը դարձել է ԵՄ արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության բարձրագույն ներկայացուցիչը՝ դաշինքի գլխավոր դիվանագետը: Նա ստանձնում է պաշտոնը պատմական աշխարհաքաղաքական ցնցումների ժամանակաշրջանում։ Նրա պորտֆելը նրանից կպահանջի հավասարակշռել ԵՄ 27 երկրների շահերը, որոնցից յուրաքանչյուրն ավանդաբար վետո է կիրառում արտաքին հարաբերությունների հարցերում: Կալլասը պետք է հաղթահարի տարածված նախապաշարմունքը, որ նա լինելու է արտաքին քաղաքականության միաձայն ղեկավար:

«Եթե Կալլասին հարցնեք, թե որտե՞ղ է Աֆրիկան, նա կարող է ձեզ ասել, որ դա Ռուսաստանի հարավն է», – հեգնել է եվրոպացի բարձրաստիճան դիվանագետներից մեկը:

ԵՄ 10 արտաքին գործերի նախարարների՝ ներկա և նախկին օգնականները, ովքեր անանուն զրուցել են POLITICO-ի հետ, հուսով են, որ Կալլասը մեծ ազդեցություն կունենա համաշխարհային ասպարեզում։

Կալլասը, ըստ բարձրաստիճան պաշտոնյայի, ակնկալվում է, որ նախարարներին կխնդրի հանդիպումներին գալ թարմ գաղափարներով, խրախուսել ինքնաբուխ խոսակցությունը և զրոյացնել ռազմավարական հարցերը։

«Կալլասը թարմ շունչ կլինի», – նշել է արևմտաեվրոպական երկրի արտաքին գործերի նախարարը: