Միքայել սրբազանի պաշտպանները հատուկ վերանայման բողոքներ են ներկայացրել դատարան
Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի պաշտպանները հատուկ վերանայման բողոքներ են ներկայացրել ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարան.
«Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի պաշտպանների կողմից հատուկ վերանայման բողոքներ են ներկայացվել ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանին, որը մակագրվել է դատավոր Վաչե Մարգարյանին:
Դատավոր Վաչե Մարգարյանը պաշտպանների բողոքներն ընդունել է վարույթ և 14.07.2025թ. որոշել է հատուկ վերանայման վարույթն իրականացնել գրավոր ընթացակարգով, իսկ դատական ակտի կայացման օր է նշանակել 2025 թվականի հուլիսի 24-ը (դատարանի նշված որոշումը պաշտպանները ստացել են 17.07.2025թ.):
15.07.2025թ. Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի պաշտպանները միջնորդել են վերաքննիչ դատարանին քրեական վարույթով կալանավորման բողոքարկման վարույթն իրականացնել բանավոր ընթացակարգով։ Այս միջնորդության քննության վերաբերյալ պաշտպանական կողմը դեռ տեղեկություն չունի:
Ըստ պաշտպանների միջնորդության՝
«ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 264-րդ հոդվածի 5-րդ մասը սահմանում է, որ դատարանը սեփական նախաձեռնությամբ իրավասու է սույն հոդվածի 3-րդ մասում նշված վարույթներն իրականացնելու բանավոր ընթացակարգով կամ գրավոր ընթացակարգով իրականացվող վարույթն իր որոշմամբ փոխակերպելու բանավոր ընթացակարգով վարույթի, որի մասին սույն օրենսգրքով սահմանված կարգով ծանուցում է վարույթի վերաբերելի մասնակիցներին։
Թեև օրենսդիրը բանավոր ընթացակարգով քննության հատուկ պայմաններ չի սահմանել, և այն որոշելու հայեցողությունը պատկանում է դատարանին, այնուամենայնիվ գտնում ենք, որ դատարանի հայեցողությունն արտահայտվում է որոշակի իրավական և բարոյական հանգամանքներից ելնելով, որոնք ողջամտորեն պահանջում են գործի մանրամասն ուսումնասիրություն:
Գտնում ենք, որ մեր գործում առկա են այնպիսի հանգամանքներ, որոնց հաշվառմամբ՝ դատարանը կարող է բողոքարկման վարույթն իրականացնել բանավոր ընթացակարգով: Այսպես՝
1) Նախ հարկ է նշել, որ նախագահող դատավորի բացարկի հարցի քննարկման կապակցությամբ էական հանգամանքներ կան, որոնք պարզաբանման անհրաժեշտություն ունեն: Այս կապակցությամբ պաշտպանական կողմը դատարանին հարցեր ունի, և այդ հարցերի կապակցությամբ պարզաբանումներից հետո նոր կարող է պարզվել, թե դատարանին բացարկ հայտնելու մտավախությունը փարատվում է, թե՝ հաստատվում: Այս առումով անհրաժեշտ է բողոքի քննությունն իրականացնել բանավոր ընթացակարգով, քանի որ առանց դրա հնարավոր չի լինի արդյունավետ կերպով իրացնելու նշված իրավունքը, այն էլ այս հասարակական հնչեղություն ստացած և քաղաքական ենթատեքստ ունեցող վարույթով:
2) Բացի այդ, սույն վարույթով, ի թիվս այլնի, վիճարկվում է նաև քրեական հետապնդումը բացառող հանգամանքի (կրկին դատվելու արգելքի սկզբունքի շրջանակներում) առկայություն, որն առանցքային նշանակություն ունի և պահանջում է մանրակրկիտ և խորը քննարկում: Բանավոր ընթացակարգի ժամանակ հնարավորություն կստեղծվի, որ կողմերը կարողանան լիարժեք իրացնեն իրենց իրավունքն, այդ թվում՝ արձագանքել մյուս կողմի փաստարկներին կամ դատարանի հարցերին: Սա նաև թույլ կտա դատարանին ստանալ ամբողջական և համոզիչ տեղեկատվություն, ինչը կնպաստի նաև, որ դատարանը որոշում կայացնի՝ հաշվի առնելով վարույթի ամբողջ առանձնահատկությունը, քանի որ, այն կարող է հանգեցնել բողոքի բավարարմանը:
3) Գտնում ենք նաև, որ մեղադրյալի անմիջական մասնակցության իրավունքի ապահովումը նույնպես առանցքային դեր ունի իրեն ազատությունից զրկելու վարույթում: Կարծում ենք, որ մեղադրյալը պետք է հնարավորություն ունենա անմիջականորեն տեսնելու և լսելու դատարանին և ներկայացնելու իր դիրքորոշումը՝ առանց միջնորդավորված հաղորդակցության սահմանափակումների։ Բանավոր ընթացակարգը թույլ է տալիս մեղադրյալին ոչ միայն ստանալու տեղեկատվություն, այլև ակտիվորեն մասնակցելու իր ճակատագրին վերաբերող որոշման կայացման գործընթացին։ Սա կենսական նշանակություն ունի արդար դատաքննության ապահովման և առնվազն նման տպավորություն ստեղծելու հարցում (դատարանը ոչ միայն պետք է լինի արդար, այլև պետք է երևա այդպիսին):
4) Հատկապես այն դեպքում, երբ մեղադրյալը բարձրաստիճան հոգևորական է և հասարակության համար այս վարույթը չափազանց զգայուն է, ուստի կարևորվում է այն գիտակցումը, որ հանրության և մեր համար տեսանելի պետք է լինի, որ դատարանը պատրաստ է և ցանկանում է անմիջականորեն քննել անձի ազատությանն առնչվող հարցերը: Դա նաև բարձրացնում է դատական համակարգի նկատմամբ վստահությունը և հարգանքը։ Սա չափազանց կարևոր է նաև արդար դատաքննության իրավունքն ապահովելու իմաստով, քանի որ մեղադրյալի համար առնվազն տեսանելի պետք է լինի, որ իր գործը քննվում է ոչ թե պարզապես ձևական, այլ իրապես օրինական և արդար դատարանի կողմից:
5) կալանավորված մեղադրյալի բարձրաստիճան հոգևորական լինելը բնականաբար լայն արձագանք է գտել հանրության շրջանում: Չէ՞ որ, կալանավորելով հոգևորականին, պետությունը ոտնձգում է հավատացյալ ժողովրդի հոգևոր արժեքների դեմ, ուստի նրանց նկատմամբ հարգանքը նույնպես պարտավորեցնում է դատարանին հարգել նաև հավատացյալ ժողովրդի իրավունքներն ու հոգևոր արժեքներն ու պահանջմունքները և ցույց տալ, որ իրենց սիրելի հոգևորականի գործը քննվում է առավելագույնս թափանցիկ և արդար եղանակով: Այս պարագայում գործի քննությունը պարզապես իրավական հարց չէ, այլ ունի նաև խորը բարոյական և հանրային մեծ պատասխանատվություն։…»:
