Թրամփի վարչակազմը Եվրոպային ուղարկել է անսխալ ուղերձ. դուք մենակ եք. CNN

Երեք գլխապտույտ ամիսների ընթացքում Սպիտակ տունը փոխել է տասնամյակների ամերիկյան արտաքին քաղաքականությունը, խոստացել է կրճատել իր ներկայությունը Եվրոպայում և պնդել է, որ կավարտի Ռուսաստանի պատերազմը Ուկրաինայում, նույնիսկ եթե դա կարող է նշանակել ուկրաինական հողերի հանձնում Մոսկվային, գրում է CNN-ը:

Ինչպես նշվել է, նոր իրականությունն այնպիսին է, որին Եվրոպան դեռ հարմարվում է։ Սակայն 80 տարի անց, երբ ամերիկացի և եվրոպացի դաշնակիցները ստիպեցին նացիստական Գերմանիային հանձնվել, ապագան, որտեղ մայրցամաքը մենակ է մնում՝ պաշտպանվելու ռուսական սպառնալիքից, այլևս հիպոթետիկ չէ։

CNN-ի հետ զրույցում Իտալիայի կառավարության նախկին նախարար, այժմ եվրոպական պաշտպանական հսկա Leonardo-ի գլխավոր գործադիր տնօրեն Ռոբերտո Չինգոլանին նշել է․ «Հիմա՝ Ուկրաինա հանկարծակի ներխուժումից հետո, մենք հասկանում ենք, որ խաղաղությունը պետք է պաշտպանվի»։

Լրատվականը նկատել է, որ Եվրոպայի՝ ՆԱՏՕ-ի անդամ պետություններում ընթանում է գլխապտույտ մրցավազք՝ մայրցամաքը Ռուսաստանի հետ բախման դեպքում պատրաստելու համար: Եվրոպան հպարտանում է իր մեծ և թանկ բանակներով, որոնք բավականաչափ են, որպեսզի գոնե մասամբ փակեն այն բացը, որը Վաշինգտոնը սպառնում է թողնել: Սակայն Արևմտյան Եվրոպայի բանակները կարիք ունեն միջոցների և փորձագիտության լուրջ հոսքի՝ վատագույն սցենարին պատրաստվելու համար:

Վերջին տարիներին Մեծ Բրիտանիան, Ֆրանսիան և Գերմանիան միջոցներ են հատկացրել իրենց ծերացող բանակներին, սակայն կարող է անցնել մի քանի տարի, մինչև այդ միջոցների ազդեցությունը զգացվի առաջնագծում: Սառը պատերազմի ավարտից հետո Արևմտյան Եվրոպայում զորքերի թիվը, զենքը և ռազմական պատրաստվածությունը նվազել են: Լոնդոնում գտնվող Միջազգային ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտը նշել է, որ Ուկրաինայի պատերազմն ընդգծել է եվրոպական երկրների ներկայիս թերությունները։

Ռուսաստանի սահմանին ավելի մոտ գտնվող երկրներն ավելի արագ են շարժվում: Թրամփի վարչակազմը Լեհաստանին անվանել է ինքնաբավության օրինակ: «Մենք Լեհաստանին տեսնում ենք որպես մայրցամաքում մոդելային դաշնակից՝ պատրաստ ներդրումներ կատարել ոչ միայն իրենց պաշտպանության, այլև՝ մեր համատեղ պաշտպանության և մայրցամաքի պաշտպանության մեջ», – հայտարարել է ԱՄՆ Պաշտպանության նախարար Փիթ Հեգսեթը։

Սակայն Լեհաստանի կողմից պաշտպանական ծախսերի արագ աճն ավելի շատ կապված է Ռուսաստանի հետ իր սեփական, սերունդներ շարունակ գոյություն ունեցող լարվածության հետ, քան՝ Թրամփի բարեհաճության տակ տեղ գրավելու ցանկության հետ։

ԱՄՆ-ն 2024 թվականին Եվրոպայում տեղակայված ուներ մոտավորապես 80,000 զորք, որն ավելի մեծ ռազմական ուժ է, քան բոլոր եվրոպական երկրներինը, բացառությամբ՝ ութի։ Այդ թիվը 1.3 միլիոնանոց ամերիկյան զորքերի միայն մի փոքր մասն է։

Տասնամյակներ շարունակ ամերիկյան արտաքին քաղաքականությունը շեշտում էր այդ տեղակայումների կարևորությունը ոչ միայն Եվրոպայի, այլև՝ իր սեփական անվտանգության համար։ Մայրցամաքում գտնվող զորքերն ապահովում են առաջխաղացում, օգնում են դաշնակից ուժերին մարզել և կառավարել միջուկային մարտագլխիկները։

Այժմ այդ տեղակայումների ապագան պարզ չէ։ Եվրոպացի առաջնորդները հրապարակավ կոչ են արել Վաշինգտոնին չկրճատել թվաքանակը, բայց Թրամփը, Հեգսեթը և փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսը բոլորն էլ հստակորեն հայտարարել են իրենց մտադրության մասին՝ ամրապնդել ԱՄՆ ռազմական դիրքերը Հարավչինական ծովում։

Այսօր ԱՄՆ ցամաքային և օդային բազաների մեծ մասը գտնվում է Գերմանիայում, Իտալիայում և Լեհաստանում։ Կենտրոնական Եվրոպայում գտնվող ԱՄՆ բազաները հակակշիռ են ռուսական սպառնալիքին, մինչդեռ Թուրքիայում, Հունաստանում և Իտալիայում գտնվող ռազմածովային և օդային տեղակայումները նույնպես աջակցում են Մերձավոր Արևելքում իրականացվող առաքելություններին։

Վաշինգտոնում գործող Եվրոպական քաղաքականության վերլուծության կենտրոնի տվյալներով՝ այս վայրերը ծառայում են որպես «ՆԱՏՕ-ի գործողությունների, տարածաշրջանային զսպման և գլոբալ ուժի պրոյեկցիայի կարևորագույն հիմք»։ Սակայն Եվրոպայի ամենակարևոր զսպող գործոնը նրա միջուկային մարտագլխիկներն են։

Սակայն միջուկային զսպումը այն ոլորտն է, որտեղ Եվրոպան մեծապես կախված է ԱՄՆ-ից։ Մեծ Բրիտանիան և Ֆրանսիան՝ միջուկային զենք ունեցող երկու եվրոպական երկրները, միասին ունեն Ռուսաստանի զինանոցի միայն մոտ մեկ տասներորդ մասը։ Սակայն ամերիկյան միջուկային ռազմական արխիվը մոտավորապես համապատասխանում է Ռուսաստանին, և ամերիկյան մարտագլխիկներից տասնյակները գտնվում են Եվրոպայում։