ԵՄ-ի ինքնախաբեությունից շահում են Ադրբեջանն ու ՌԴ-ն
Արևմտյան երկրները ձգտում են Ադրբեջանի միջոցով դադարեցնել իրենց կախվածությունը Մոսկվայի հանածո վառելիքից՝ կնքելով բնական գազի արտահանման մի շարք համաձայնագրեր նույնիսկ այս տարվա կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ COP29 բանակցությունների ընթացքում: Այնուամենայնիվ, դա միակ հեգնանքը չէ. գործարքները, ի վերջո, կարող են օգուտ բերել Ռուսաստանին, գրել է POLITICO-ն:
Այն պահից ի վեր, երբ Մոսկվան սկսել է իր ամբողջական ներխուժումը Ուկրաինա, Եվրամիությունը դիտարկում է ռեսուրսներով հարուստ Ադրբեջանն՝ օգնելու փոխարինել ռուսական էներգառեսուրսները, որի վրա տարիներ շարունակ ապավինում էր: Իսկ Ադրբեջանը շատ ուրախ է օգնել: Այնուհետև, որպես COP29 գագաթնաժողովի հյուրընկալող՝ ավտորիտար նավթային պետությունը անմխիթարորեն առաջ է մղել բնական գազի իր պաշարները և նոր առևտրային պայմանավորվածություններ ձեռք բերել մի քանի եվրոպական երկրների հետ:
Նախագահ Իլհամ Ալիևը նույնիսկ անց է կացրել նման գործարքի ստորագրման արարողությունը համաժողովի շրջանակներում: Այնուամենայնիվ, Եվրոպա արտահանումն ավելացնելու համար Ադրբեջանը կտրուկ մեծացրել է հանածո վառելիքի սեփական ներմուծումը Ռուսաստանից: Որոշ հետազոտողներ կասկածում են, որ երկիրը կարող է պարզապես վերանշանակել ներկրվող ռուսական վառելիքի մի մասը և այն ուղարկել Եվրոպա, թեև Ադրբեջանը պնդում է, որ մատակարարումները միայն ներքին օգտագործման համար են: Ինչևէ, Մոսկվան շահում է: «Ադրբեջանը փորձում է դիրքավորվել որպես ԵՄ հիմնական էներգետիկ գործընկեր», – նշել է ICIS հետազոտական ընկերության գազի շուկայի փորձագետ Աուրա Սաբադուսը՝ հավելով, որ Բաքուն չունեն այդքան արտադրություն:
Դա ընդամենը մեկն է այն փոխզիջումներից, որոնք արևմտյան երկրները գնում են Ադրբեջանի հետ համահունչ լինելու հարցում:«Եվրոպացիներն Ադրբեջանին տեսնում են որպես այլընտրանք Ռուսաստանին, բայց Ադրբեջանից էներգիա գնելը նշանակում է էներգիա գնել Ռուսաստանից», – կարծում է ադրբեջանցի այլախոհ Ժալա Բայրամովան:
Այդ հավակնությունն ակնհայտ է եղել COP29-ում, որտեղ Ալիևը գազի հետ կապված գործարքներ է կնքել Սլովակիայի, Բուլղարիայի և Սերբիայի հետ: 2024 թվականին երկիրը ամեն ամիս գնել է մոտ 40 միլիոն դոլարի ռուսական հում նավթ՝ ըստ Էներգետիկայի և մաքուր օդի հետազոտությունների կենտրոնի վերլուծության, որին ծանոթացել է POLITICO-ն: Դա 23 միլիոն դոլարի ամսական հարկային եկամուտ է Կրեմլի համար: Փաստաթղթերի արտահոսքը ցույց է տալիս, որ Եվրահանձնաժողովը փորձել է Ադրբեջանին ստիպել պահպանել մեթանի արտանետումների նոր կանոնները, որոնք կարող են արտահոսել նավթի և գազի արդյունահանման ժամանակ և 84 անգամ ավելի ուժեղ ազդեցություն ունի գլոբալ տաքացման վրա, քան ածխաթթու գազը: Առաջարկը գալիս է ԵՄ նոր կանոններից, որոնք սահմանափակումներ կսահմանեն արտահանողների համար, ինչն էլ կարող է խաթարել բլոկի էներգետիկ հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ: Չնայած իրենց ավելի սերտ էներգետիկ կապերին, Ադրբեջանն ու ԵՄ-ն ունեն ավելի ու ավելի փորձնական քաղաքական հարաբերություններ:
Բրյուսելը կոչ է արել հարավկովկասյան երկրին ազատ արձակել քաղբանտարկյալներին, ովքեր, իրավապաշտպանների կարծիքով, բանտարկվել են կեղծ մեղադրանքներով և արդարադատության չեն արժանանա մի համակարգում, որն արդյունավետորեն ղեկավարվում է Ալիևի և նրա սիրելի էլիտայի կողմից: Եվրախորհրդարանն այս տարվա սկզբին ընդունել է ոչ բանաձև՝ կոչ անելով ԵՄ-ին վերանայել հարաբերությունները Բաքվի հետ՝ վկայակոչելով մարդու իրավունքների մտահոգությունները, Հայաստանի հետ շարունակվող հակամարտությունը և այն պնդումները, որ Բաքուն լվանում է ռուսական գազը։ Այնուամենայնիվ, ԵՄ-ը պատրաստ չէ փոխել ուղղությունը:
